Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 9, NOVEMBER 2022

Sanne te Loo: Cristóbal Balenciaga. De jongen die droomde van haute couture

door Henk van Viegen

4+ - Op de eerste van de 13 dubbelpagina’s, waarin de titelpagina is opgenomen, zien we het eerste product van Cristóbal Balenciaga. Hij is dan 12 jaar en heeft een rijke gravin voor wie zijn moeder verstelwerk doet, gevraagd een jurk voor haar te mogen maken. Hij durfde dat wel aan nadat hij, met haar toestemming, wat er op haar kledingrekken hing uitvoerig had bestudeerd en bevoeld. We zien Cristóbal vervolgens achter de naaitafel van zijn moeder die jurk maken, onder een lamp die een deel van de verder duistere kamer uitlicht. Een donkere lap stof golft door de ruimte. Een sterke prent.  

Het lukt geweldig, en het is meteen ook een zwarte jurk, Christóbal is een fan van zwart. Niet voor niets is de jongen op het voorplat geplaatst tegen een enorm, donker kledingstuk, zo’n ruim vallende creatie waar Balenciaga (1895-1972) zich enige tijd mee onderscheidde van andere modeontwerpers, die de taille bleven benadrukken.
 
Cristóbal Balenciaga is, als ik goed geteld heb, het 26ste deel in de onvolprezen kunstprentenboekenreeks van uitgeverij Leopold in samenwerking met het Kunstmuseum Den Haag, en daarbinnen het vierde over een couturier (na Chanel, Givenchy en Poiret). Het verscheen ter gelegenheid van de tentoonstelling ‘Balenciaga: meesterlijk zwart’. Zoals gebruikelijk vertelt de illustrator die voor de klus gevraagd wordt, meestal in chronologische volgorde, over het leven van de kunstenaar en toont diens creaties.  
 
Te Loo geeft beroemd geworden jurken een mooie plek in haar boek. Zo krijg je op een rijtje de zwarte, beeldhouwwerkachtige japonnen, opgetrokken uit een speciaal voor hem gemaakte enigszins stugge stof. Eén van de mannequins wordt net ‘ingepakt’, vindt het spannend, maar lijkt er ook zo het hare van te denken. Het zwart is in het prentenboek verder niet eens zo dominant als je zou verwachten. Er zijn aardig wat pagina’s waarop we de dames (nooit heren) in andere kleuren zien, groen, blauw, roze, oranje en zelfs wit. Een paar van die bladzijden zijn een beetje saai, eentje is uitgesproken tuttig. We zien hoe een wat bitse Christóbal kennelijk ontevreden is over een mouw en die er simpelweg afrukt. Humor of laconiekheid ontbreken. ‘O’, doen de dames. Twee andere vrouwen staan wat stijfjes bij een spiegel. Daartegenover staat dan weer een pagina vol Spaanse zwier.
 
Ook op de zeer geslaagde slotprent laat Sanne te Loo een beroemde jurk zien, ze toont op haar website haar voorbeeld. Het is een bruidsjaponachtige creatie met maar één naad in elkaar gezet, een kunststukje. Het laatste stuk van de helderwitte stof valt als een volgspot op de grond. Want ter compensatie hield de illustrator de twee pagina’s zwart, met een beetje paars erdoor. De mannequin kijkt je aan, met intrigerende blik, en daarmee verlaat je het verhaal.
 
Op het schutblad achterin (op een stukje stof met een naald daarin gestoken) vertelt de illustrator welke technieken ze gebruikt heeft: gouacheverf, potlood en verschillende druktechnieken op papier. Dat maakt dat je nóg eens teruggaat, nu om te zien hoe ze dat gedaan heeft. Het duidelijkst op de pagina waarop je Christóbal achter zijn werktafel ziet zitten in zijn atelier dat bruist van de activiteit.
 
Sanne te Loo: Cristóbal Balenciaga. De jongen die droomde van haute couture. Leopold, Amsterdam 2022, 28 p. : ill. ISBN 9789025883638. Distributie Standaard Uitgeverij

deze pagina printen of opslaan