9+ - In In
de sterren geschreven verzamelt de Indisch-Engelse Anita Ganeri een reeks
van 23 mythen en sagen over de sterren en de sterrenbeelden. De verhalen staan
gegroepeerd volgens afkomst: het oude Griekenland, Noord- en Zuid-Amerika,
Afrika, Azië en Oceanië. Bij elk verhaal is er een korte duiding van het
sterrenbeeld, gevolgd door de mythe zelf. Op het eerste gezicht een fraaie
collectie, en jonge lezers die gebeten zijn door goden, helden, betoveringen,
vloeken en rampspoed zullen een aantal van de verhalen wellicht met plezier
lezen.
Toch
vallen er ook een aantal kritische bedenkingen te maken. Ganeri lijkt zich
nogal makkelijk te wenden tot een aantal van de bekendere Griekse mythen en
sagen: we tellen er maar liefst zeven, terwijl Noord- en Zuid-Amerika samen er
maar vijf krijgen, en Afrika in zijn totaliteit het moet stellen met amper drie
verhalen. Twee daarvan zijn trouwens herkauwde Egyptische godenverhalen zoals
de twist tussen Osiris en Seth (al zullen sommige jonge lezers voor het lezen
hiervan wellicht niet geweten hebben dat het sterrenbeeld Orion naar Osiris
verwijst). Uit het diepe Afrika komt welgeteld één verhaal, over de giraf die
de zon richting geeft aan de hemel.
Een dergelijk onevenwicht stelt
teleur. Recente werken als Fabeldieren van Floortje Zwigtman en
Ludwig Volbeda laten zien dat je met wat grondiger research pareltjes van
verhalen of figuren naar boven kunt spitten uit elke cultuur. Ook qua
schrijfstijl overtuigt Ganeri niet. Alle verhalen hebben dezelfde ouderwetse,
nogal gezwollen toon zoals we die gewend zijn uit traditionele hertalingen van
mythen en heldenverhalen. Voor wie Ed Francks bewerkingen van klassieke
meesterwerken kent, leest dit boek als ouderwets en weinig origineel, nergens
sprankelend zoals de sterren die het zo graag in de kijker wil zetten. Het
maakt van de mythen en sagen, hoe origineel die inhoudelijk soms ook zijn
(zeker de niet-westerse zijn op dat vlak een verademing) weinig meer dan
stroeve vertelsels.
De illustraties werden gemaakt door Andy Wilx, die zijn typische stijl
van gedetailleerd ornamentele en met bladgoud overladen taferelen, zoals hij
die ook gebruikt op de door hem ontworpen prints en interieurstukken, loslaat
op de verhalen. Soms is het resultaat bijzonder krachtig en visueel
bevredigend, dan weer dreigt het onderscheid met bombastische kitsch dunnetjes
te worden.
In de sterren geschreven moet het vooral
hebben van zijn vormgeving (hardcover in donkerblauw linnen, gulden ingeprente
letters en figuren op het voorplat, helder leesbare bladspiegel met een goede
afwisseling tussen tekst, paginagrote illustraties en kleinere visuele details)
en van de eigenzinnige stijl van Wilx’ prenten. Jonge lezers die zich niet
laten afschrikken door de wat ouderwetsere benadering van de aloude mythen en
sagen, hebben er vast een stevige, zij het ietwat taaie, kluif leesvoer aan.
Anita Ganeri,
Andy Wilx (ill): In de sterren geschreven, Lemniscaat, Rotterdam 97 p. ISBN
9789047711360. Vertaling van Star stories door Jesse Goossens. Distributie De
Eenhoorn
© 2025 | MappaLibri