3+ - Hoewel Bas Rompa in
Vlaanderen relatief weinig naambekendheid geniet, publiceerde hij inmiddels
meerdere dichtbundels, verhalen voor de eerste lezers en boeken voor
tienplussers. Begin 2012 maakte hij met De gelukkige goudvis zijn debuut
als prentenboekenauteur.
In Japie de stapelaar woont verzamelaar Japie te
midden van stapels en stapels spulletjes, maar hij mijmert verlangend over het
leven elders. Rompa koos voor een afstandelijke verteller-observator, die vrij spaarzaam
omspringt met informatie. Daardoor worden Japies verzamelwoede, zijn
beweegredenen of emoties nauwelijks toegelicht, wat een nogal oppervlakkig
portret oplevert van een oudere man, omringd door stapels materiaal. Slechts de
illustraties slagen er —
ten dele — in om Japies eenzaamheid tastbaar te maken, onder meer door hem als een
vrij passief, zelfs anoniem figuur in een winters landschap te situeren,
omgeven door een wijde, open vlakte en kale bomen. In tegenstelling tot haar
eerder werk blijft Kaatje Vermeire in haar illustraties vrij dicht bij het
verhaal. Slechts sporadisch zorgt de illustratrice voor grappige, onverwachte
details of een diepgaandere verbeelding van de magere tekst. De ingetogen
prenten, waarin blauw- en grijstinten overwegen, weten de verstilde sfeer van
het winterse landschap feilloos te representeren, maar bieden weinig
afwisseling. Een enkele prent zorgt voor een expansie van kleur en springt
daardoor in het oog. Japies voorliefde voor vogels wordt bijvoorbeeld treffend
verbeeld via een kale boom, volgestouwd met talloze tot vogelhuisjes
opgewaardeerde theepotten, emmers en zelfs een speelgoedbeer en doodshoofd.
Als Japie op de achterzijde van
een oude foto leest dat een — onbekend? — meisje zich ver weg ‘in de wolken’
bevindt, werkt dit als een voorspelbare katalysator. Japies ambitie om zelf de
hemel te bereiken via een steeds hogere gestapelde berg spulletjes, blijkt niet
haalbaar. Hulp uit onverwachte hoek biedt uiteindelijk soelaas, wat tot een
nogal bruusk einde leidt. Tal van vragen blijven onbeantwoord: de identiteit
van het meisje wordt niet onthuld, de redenen voor Japies (zelfgekozen?)
eenzaamheid worden niet belicht, en ook de laatste prent geeft ruim baan voor
verschillende interpretaties. Een interessante opzet, maar de lezer krijgt in
de loop van het verhaal echter te weinig informatie aangereikt, waardoor Japie
de stapelaar het prentenboek zijn ambities om gelaagd en uitgepuurd te zijn
noch inhoudelijk noch visueel kan waarmaken. Hoewel de achterflap vermeldt dat
het boek geschikt is om (voor) te lezen vanaf vijf jaar, lijkt dit statische
verhaal mij aan die doelgroep voorbij te gaan.
Bas Rompa, Kaatje Vermeire: Japie de stapelaar, De Eenhoorn, Wielsbeke,
2012, 28 p. : ill. ISBN 9789058387974
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswelp
© 2024 | MappaLibri