Tommy Wieringa's derde
roman Alles over Tristan beschrijft de zoektocht van de jonge
biograaf Jacob Keller naar zijn onderwerp, de bijna 20 jaar eerder gestorven
dichter Viktor Tristan. Over de gedichten van die "komeetachtige
verschijning aan het firmament van de poëzie, die het stof van de woorden had
geblazen, de poëzie ontmantelde en haar eigenhandig weer in elkaar had
gezet" komen we ondanks deze ronkende en barokke lofbetuigingen weinig te
weten. De echte held van de roman is dan ook niet de zgn. visionaire dichter,
maar wel zijn biograaf, die er alles aan wil doen om deze vererende opdracht
tot een goed einde te brengen.
Dat het ontrafelen van de mythes, mysteries en
leugens die rond leven en werk van Tristan blijken te hangen, uiteindelijk ook
het leven van zijn levensbeschrijver bepalend zullen beïnvloeden, vormt het
eigenlijke kerngegeven van het boek. Over de fictieve dichter weten we dus niet
veel. Dat hij twee alom bejubelde bundels heeft nagelaten met de even hol als
extatisch klinkende titels: 'Visioenen' en 'Exaltaties', is zowat het enige
concrete dat van hem lijkt over te blijven. Daarnaast heeft blijkbaar alleen
Jakobs leermeester, wijlen professor Reyer, nog enkele biografische opstelletjes
gepleegd over Tristan.
En dus moet onze held, de
bewonderende en ambitieuze academicus, voor zijn onderzoek naar het havenstadje
Mercedal, waar zich nog enkele resterende familieleden en oud-vrienden bevinden
én waar de jonggestorven dichter is opgegroeid. De plaatselijke universiteit
zadelt hem ongevraagd op met een al even ambitieus hulpje, de opportunistische
student Caïro. Onze naarstige romantische onderzoeker brengt veel
wetenschappelijke tijd door in de universiteitsbibliotheek en blijft er
natuurlijk niet ongevoelig voor de charmes van de bibliothecaresse. Ondertussen
verlopen de gesprekken met de vrienden, die zich hoofdzakelijk concentreren
rond het terras van café Colonial, moeizaam. Maar zijn gewroet in het zwijgende
en duistere verleden levert wel iets op. Het web van intriges en leugens wordt
steeds opnieuw verrassend blootgelegd. Wanneer zijn eigen leven onverwacht een
deel gaat uitmaken van dat web, wordt de integere en overtuigde biograaf plots
geconfronteerd met een moreel dilemma. De keuze tussen de biografie en zijn
geliefde mondt bij de immer twijfelende Jacob Keller finaal uit in een vlucht.
Wat overblijft, is een verscheurd en ongelukkig, maar wijzer man.
Tommy Wieringa vertelt zijn verhaal met het
nodige vakmanschap, al durft hij wel eens zwaarwichtig uit de hoek te komen.
Wat denk je hiervan bv.:
"Met bloedend
hart keken zijn leraren toe hoe hun meest briljante leerling steeds
onhandelbaarder werd en hoe zijn keurige manieren hadden plaatsgemaakt voor
boertige ruwheid. Was hij geïnspireerd door de cynicus Diogenes van
Sinope?"
Zulke herhaaldelijke en mislukte
pogingen om het boek een literair cachet te geven werken echter
contraproductief. Dankzij de goed opgebouwde plotafwikkeling, inclusief de
meestal verrassende wendingen, blijft Alles over Tristan genietbaar.
Maar evenzogoed blijft er na het dichtslaan van de roman weinig meer over dan
een beetje wind.
Tommy Wieringa: Alles over
Tristan, De Bezige Bij, Amsterdam 2002, 160 p. ISBN 90-234-0027-5. Distributie WPG Uitgevers.
Oorspronkelijk verschenen in De
Leeswolf 2002
Meer besprekingen over Tommy Wieringa
© 2024 | MappaLibri