Een echtpaar woont in een rommelige buurt in de
grote stad en heeft dan ook te maken met de gevolgen die zo’n locatie met zich
meebrengen: vandalisme, onopgeloste brandjes, geluidsoverlast: dat is het uitgangspunt
van Kees ’t Hart nieuwste roman Wederzijds.
De niet nader genoemde stad is ongetwijfeld Den Haag, tevens de thuisstad van
de auteur. Wanneer de hoofdpersoon - net als zijn echtgenote werkzaam in een
school - tracht de graffiti op het kabelkastje voor zijn huis te verwijderen,
wordt hij aangesproken door een keurige heer, die hem een oplossing voor de
overlast biedt. De organisatie Wederzijds
wil helpen, aldus de onbekende. Langzaamaan raken de echtelieden
verstrikt in het web dat Wederzijds
blijkt te zijn, evenwel zonder precies te weten met wie ze te maken
hebben. Voor de hulp (ze treffen al snel geen graffiti meer in de buurt aan)
wordt natuurlijk een wederdienst verwacht. Dat kan gaan van het afleveren van
een geluidsbom in een brievenbus, tot het loslaten van een roofvogel bij een
duivenmelker (wonende in de Haagse Vogelbuurt!). Hoe strakker het web zich rond
de hoofdfiguren spant, hoe liever ze volledig afstand willen nemen van al wat
van ver of dichtbij met Wederzijds te
maken heeft. Een en ander zal dan ook leiden tot een onverwachte ontknoping.
Kees 't Hart bewijst
eens te meer dat actualiteit en humor zonder moeite hand in hand kunnen gaan.
Waar hij in zijn bekroonde werk Teatro Olimpico (2014) achter de
coulissen van een theatervoorstelling dook en de lezer op humoristische wijze
liet kijken wat er allemaal kan gebeuren, als een paar Haagse theatermakers
naar Italië worden genood om daar een toneelstuk te produceren, kiest 't Hart
nu de grootstad met zijn vele sociale cirkels als decor. Evenals in Teatro
Olimpico (met zijn misverstanden door foute vertalingen, voor de
theatermakers gesloten repetitielokalen en acteurs die onverwacht vervangen
worden) zijn in Wederzijds de hoofdfiguren overgeleverd aan het lot:
onbekenden die aanbellen blijken alles over het echtpaar te weten, anderen
dringen ongevraagd hun leven binnen, codewoorden blijken er geen te zijn: Kees
't Hart beschrijft het allemaal overtuigend en meeslepend. Nergens krijgt de
lezer het gevoel dat het absurdisme te ver gaat of ongeloofwaardig wordt; de
auteur schuift voortdurend de grenzen van het onmogelijke op. Onwillekeurig
flitsen namen als Kafka en Orwell door het hoofd, want ook in Wederzijds immers
zijn de protagonisten uiteindelijk overgeleverd aan een alles overrompelend
systeem. Tegelijkertijd kan Wederzijds, zoals 't Harts Blauw Curaçao (1996),
gezien worden als een psychologische roman: de hoofdpersoon heeft steeds minder
grip op de wereld om hem heen, en gaat daar ook nog eens mee akkoord. We zien
hoe de beide echtelieden daar mee omgaan, hoe twijfel toeslaat, ook ten
overstaan van elkaar.
Kees 't Hart schrijft
helder, associatief en zeer geestig. De auteur hecht belang aan taal en houdt
van woordspelletjes. Wederzijds toont vele kenmerken van een echte ’t
Hart, met zijn geestige elementen en het zich niet conformeren aan één genre:
het boek heeft iets weg van een detective maar bevat tevens tal van
autobiografische kenmerken én is maatschappelijk relevant. Kortom, Wederzijds
mag met recht één van de betere recente uitgaven genoemd worden.
Voor al wie zin heeft
een zeer geestig, vlot geschreven roman, een boek dat bovendien volop
raakvlakken heeft met de actualiteit: aarzel niet! Leesplezier gegarandeerd.
Amsterdam : Querido
2017, 224 p. ISBN
9789021404042. Distributie: L&M Books
© 2025 | MappaLibri