4+ - Olga is één geworden met haar job
als verkoopster in de krantenkiosk. Letterlijk, want ze past niet meer door de
deur. De krappe kiosk in art-decostijl, gebaseerd op een levensecht exemplaar
in de vroegere thuisstad van de Letse auteur Anete Melece, is ook na de
werkuren Olga’s (t)huis geworden.
Elke dag lijkt hetzelfde. Het is een
komen en gaan van klanten en Olga weet precies wat ze allemaal willen. De man
met het overenthousiaste hondje, humoristisch afgebeeld als een warboel van
zwarte potloodlijnen, koopt elke ochtend de krant, het huilende kindje kan
enkel gekalmeerd worden met een lolly en sommige mensen hopen gewoon even een
babbeltje te slaan. Toch wordt Olga geregeld overmand door het knagende gevoel
dat er iets ontbreekt in haar leven. Een gevoel dat ze probeert te sussen door
’s avonds in haar kiosk te dromen over verre reizen, weelderige stranden en
prachtige zonsondergangen aan zee.
Het idee achter Mevrouw Kiosk ontstond
toen de auteur zelf de indruk had gevangen te zitten in de eentonigheid van
haar job als graphic designer. In een poging om uit die impasse te geraken ging
ze animatie studeren aan de Universiteit van Luzern en werkte ze het verhaal
verder uit tot de geanimeerde kortfilm The Kiosk, te bekijken via de
QR-code in het boek.
Ook voor Olga zijn er veranderingen op
til wanneer de leverancier op een ochtend de stapel kranten net iets te ver van
de kioskdeur zet. Terwijl ze de stapel tevergeefs probeert te grijpen zien
enkele jongens hun kans om een zak chips te stelen. Er ontstaat tumult en Olga
valt, met haar kiosk, languit op de straatstenen.
Dan
beseft Olga dat ze door het optillen van de kiosk er ook mee kan rondwandelen.
Onder grote belangstelling van haar vaste klanten loopt ze door de stad.
Wanneer ze de man met het hondje tegenkomt is het beestje zo enthousiast om
haar te zien dat ze over de leiband struikelt en de rivier in wordt
gekatapulteerd. In wat volgt neemt Melece haar lezers mee op een onvoorspelbare
reis langs het water in een dynamisch kleurenpalet van acrylverf op dubbele
pagina’s.
Het is de start van een nieuw leven:
na enkele dagen dobberen op zee vestigt Olga zich op het strand. Haar kiosk
doet nu dienst als ijsjeskraam voor de kustgasten, waarin de aandachtige kijker
ook enkele stadsklanten op vakantie zal herkennen. ’s Avonds geniet Olga, nog
steeds omgeven door haar vertrouwde kiosk, van het zicht op zee en haar
geliefde zonsondergang.
Melece besefte pas later dat het
verhaal van Olga ook een beetje haar eigen levensverhaal is. The Kiosk
werd meermaals bekroond en gaf haar de kans om de wereld rond te reizen. Op
vraag van de Letse uitgeverij Liels un mazs herwerkte de auteur haar film tot
een prentenboek op kindermaat waarbij bepaalde figuren, zoals de verstokte
roker, werden weggelaten. Andere personages kregen meer diepgang door de tekst.
Melece putte hiervoor inspiratie uit haar observaties in lokale krantenwinkels.
Anders
dan in vele jeugdboeken geeft Mevrouw Kiosk kinderen de mogelijkheid tot
identificatie met een volwassen hoofdpersonage. Olga moet niet veranderen om
haar dromen na te jagen, ze blijft wie ze is en dat is in tijden van
onrealistische schoonheids- en persoonlijkheidsidealen een bijzonder
hoopgevende moraal.
Jonge kinderen zullen minder nadenken
over hoe de vrouw in haar benarde situatie is terecht gekomen. Ook het
onderscheid tussen fysiek en psychologisch ‘vastzitten’ is voor kleuters
moeilijk behapbaar. Gelukkig is Mevrouw Kiosk ook visueel een aanvulling
op haar boodschap en zullen de licht absurde beelden op ettelijke lachsalvo’s
onthaald worden door kinderen van alle leeftijden. De veelheid aan details
zorgt bovendien voor een kleurrijk en boeiend schouwspel dat elke kijker zal
kunnen begeesteren. Een bewuste keuze, want in tegenstelling tot de film wil
Melece haar publiek langer doen stilstaan bij de beelden. Een leuk interactief
element is het uitgesneden raam in de cover dat de kijker zich in Olga’s kiosk
doet wanen.
Mevrouw
Kiosk is een prentenboek dat evenveel
aanzet tot dromen als tot denken, zonder daarbij jezelf uit het oog te
verliezen.
Anete
Melece: Mevrouw Kiosk, Lannoo, Tielt 2023, 36 p. : ill. ISBN 9789401491990. Vertaling
van Kiosks door Edward van de Vendel
© 2024 | MappaLibri