Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 4, OKTOBER 2015

Delphine Chedru: Hallo, tot ziens

door Katrien Maris

5+ - Eén ding moet je haar nageven: Delphine Chedru slaagt erin om van bij de eerste blik op haar boek de onverdeelde aandacht van haar lezerspubliek te vangen. Op een wel erg bijzondere manier werkt ze eenentwintig tegenstellingen uit, telkens op een dubbel blad. Op de linkerbladzijde staat de tegenstelling in woorden geschreven. Het linkerlid is steeds zachtblauw gekleurd en het rechterlid zachtrood, dit tegen een volledig witte achtergrond. Wanneer je de prenten op de rechterbladzijde voor de eerste keer bekijkt, waan je je in een surrealistisch schetsboek van Piccasso. Het is één grote chaos van verwrongen objecten en dieren, die op het eerste gezicht niet zoveel betekenis lijkt te hebben. Opvallend is wel het gebruik van dezelfde zachtblauwe en zachtrode tinten, opnieuw tegen een witte achtergrond. Wie beter kijkt, zal beseffen dat de beide taferelen die de tegenstelling in beeld brengen in feite over elkaar heen zijn geschoven. Om klaarheid te scheppen in deze chaos is er een kijkvenster met een blauwe en een rode strook. Als je door de blauwe strook kijkt, zie je enkel wat rood gekleurd is en vice versa. 
  
Kleuters zullen enthousiast zijn over het kijkvenster, want ze kunnen de tegenstelling actief en op eigen tempo voor hun ogen tot leven wekken. Maar door dit gadget komen de illustraties een stuk minder tot hun recht. Chedru is een onmiskenbaar genie in het omzetten van één woord in een schitterend uitgewerkt tafereel. Een mooi voorbeeld hiervan is de tegenstelling opgesloten/vrij. Een vogeltje zit opgesloten in een sierlijk kooitje midden in een overvloedig gedecoreerde woonkamer uit grootmoeders tijd. De bloemetjesfauteuil afgewerkt met een protserig kanten doekje, het pluizig tapijt, het streepjesbehang, de zware stoffen gordijnen, je kan ze haast aanraken. De vrije vogels zijn trekvogels, die zich in een weidse lucht op de telefoondraden verzamelen om naar het zuiden te trekken. Deze prachtige beelden verliezen echter een stuk van hun zeggingskracht want ze worden wazig en irreëel door de felle monotone kleur van het kijkvenster. Je zou de details zó graag beter willen bekijken. Wanneer je bovendien het blauwe kijkvenster gebruikt, blijken de blauwe tekeningen toch niet helemaal weggefilterd te zijn. Hierdoor worden er vreemdsoortige schaduwen zichtbaar en boet illustratie nog meer aan kwaliteit in. Over illustraties communiceren is alvast niet het hoofddoel. Door het gebruik van het venster, is het uitgesloten dat je met twee naar dezelfde illustratie kijkt op hetzelfde moment, dus het wordt ook heel wat ingewikkelder om er samen over te praten. Een gemiste kans, want een goede duiding van de illustraties is, vooral bij kleuters, even belangrijk als de tekst. 
  
Inhoudelijk breidt Delphine Chedru het klassieke repertoire aan tegenstellingen dat in de kleuterklas aan bod komt, verder uit: hallo/tot ziens, opgesloten/ vrij, verdrietig/ vrolijk, droom/nachtmerrie, dapper/ bang, aardig/gemeen, dit zijn toch minder evidente tegenstellingen die kleuters tot verder nadenken over hun eigen persoontje aansporen. De originele inhoud kan het kwaliteitsverlies van de illustraties echter niet goedmaken. De trend in onze maatschappij is dat prentenboeken steeds hipper en blitser worden. Maar hier was minder méér geweest.

Haarlem : Gottmer, 2015, [44] p. : ill. + toverbril. Oorspr. titel: Bonjour, au revoir. ISBN 9789025759780

deze pagina printen of opslaan