Vanaf twaalf jaar

JEUGDBOEKEN NR. 1, SEPTEMBER 2015

Monique Samuel: Dansen tussen golven traangas

door Kirstin Vanlierde

Ze beginnen eindelijk op te duiken: de boeken over moslimjongeren, hier en/of in Arabische landen, en ze vullen daarmee een leemte in de belevingswereld van het Westen vandaag. Meestal worden zulke boeken bovendien geschreven door welbespraakte stemmen van (gedeeltelijk) buitenlandse origine, mensen die met andere woorden weten waarover ze spreken.
Als kind van een Nederlandse en een Egyptenaar balanceert Monique Samuel tussen twee werelden en keek ze met andere ogen naar de volksopstand in Egypte dan de doorsnee westerling. Toen er op live televisie, voor de ogen van duizenden mensen, een jongeman doodgeschoten werd terwijl hij met open armen op de politie toe liep, wist Samuel dat ze hier iets mee wilde gaan doen. Dansen tussen golven traangas is dat ‘iets’.
In dit boek schetst de schrijfster vier portretten van jongeren die van veraf of dichtbij te maken krijgen met de opstand tegen Mubarak. De christelijke Samya is verliefd op Mohammed, een onmogelijke liefde omwille van de religieuze regels die hen scheiden. Mohammed kan noch zijn droom om danser te worden, noch zijn ontluikende homoseksualiteit, delen met zijn beste vriend Abdelrahman. Layla, Mohammeds zus, pent zelfbewust maar van op de zijlijn haar bevindingen over het leven in Egypte en de plaats van vrouwen daarin neer in een blog. Abdelrahman laat zich op sleeptouw nemen door een radicale imam en wordt gedood aan het begin van de opstand.
Samuel verweeft de stemmen en relaties van de vier jongeren geloofwaardig tot een geheel, en de lezer krijgt een inkijkje in het leven van Egyptische tieners aan de vooravond en tijdens het losbarsten van een conflict dat wereldwijd gevolgd zal worden. Dat is het verdienstelijke aan dit boek. Dit gezegd zijnde ontbreekt er ook nog een en ander. De karakterschetsen zijn weinig uitgediept, en de taal neigt soms naar het cliché. Als psychologisch portret schiet Dansen tussen golven traangas dus wel tekort. Het haalt de diepgang niet die een dergelijk thema eigenlijk nodig heeft, en de personages blijven steken in soms al te herkenbare perikelen en stereotypen. Maar misschien hoeft het ook niet meer te zijn dan dit. Deze jeugdroman telt maar 127 bladzijden, en zal dus misschien ook jongeren aan het lezen krijgen die zouden terugschrikken voor een dikker boek met veeleisender schrijfstijl en plot. Dansen tussen golven traangas is een verdienstelijk opstapje naar de Arabische wereld en haar worstelingen, voor lezers vanaf twaalf jaar.

Amsterdam: Querido, 2015,127 p. ISBN 9789045117256 

deze pagina printen of opslaan