Peuters en kleuters
JEUGDBOEKEN NR. 8, OKTOBER 2024
Andy J. Pizza, Sophie Miller (ill.): Onzichtbare dingen
door Jan Van Coillie
3+ - Onzichtbare
dingen afbeelden in kinderboeken, het is niet nieuw. In heel wat prentenboeken
worden gevoelens als boosheid of woede verbeeld als donderwolken of personages.
Wél nieuw én uitdagend is het om heel verschillende onzichtbare dingen in één
boek in beelden om te zetten. Om dat te realiseren, vertrekken Pizza en Miller
van de vijf zintuigen.
Om de lezers/kijkers meteen het boek in de trekken, begint
de illustrator met dingen die ze beslist al in kinderboeken gezien hebben, van
beren en muizen over perziken en monsters tot ‘zelfs pizza’. Door hierop in te
zoomen wordt het contrast met onzichtbare dingen duidelijker. Het gaat om
dingen die je kunt horen, ruiken, proeven of voelen. Dingen zoals gefluister of
een liedje dat in je hoofd blijft plakken (afgebeeld als een vermenselijkte gitaar),
een ‘onzichtbaar stinkding’ (afgebeeld als een soort slijmmannetje), de smaak
van ‘tover-regenboog’ in een lolly of een rilling, aai of knuffel.
Het zintuigelijke
voelen (de tastzin) gaat vervolgens over in het voelen ‘vanbinnen’. Deze
overgang had duidelijker uitgewerkt mogen worden. Het gaat immers om twee heel
verschillende vormen van voelen. Het grootste deel van het boek focust op
gevoelens, zoals vreugde, liefde, dankbaarheid, boosheid, die verder
onderscheiden worden van stemmingen en sfeer (negen sferen, afgebeeld als een
soort gekleurde wormen). Origineel zijn de pagina’s over dingen die je een fijn
of naar gevoel kunnen geven, zoals verdwijnen in een boek, jeuk of het
verlangen naar vroeger. Op enkele gevoelens wordt dieper ingegaan: angst en het
lef om die te overwinnen, verdriet en wat het kan versterken of verzachten en
ten slotte het belang van lachen.
De bedoeling van de auteurs is om kinderen te helpen om die
onzichtbare dingen te benoemen, door ze te koppelen aan een concreet beeld. Zo
zouden kinderen er ook gemakkelijker over moeten kunnen praten met hun ouders.
Om dat doel te bereiken, beeldt de illustrator die onzichtbare dingen niet
enkel uit, maar stimuleren de auteurs de kinderen ook om zelf onzichtbare
dingen aan beelden te koppelen of te benoemen met behulp van allerlei
doe-opdrachten en zoekplaten: ‘Waar denk je dat deze tekeningen naar ruiken?’;
‘Doe nu je ogen even dicht. Welke onzichtbare dingen merk je op via je
zintuigen?’; ‘Als je stemming een kleur zou hebben, welke kleur zou dat dan
zijn?’ Aan het slot maken de auteurs hun bedoeling nodeloos overduidelijk door
tot drie keer toe te expliciteren dat je, door onzichtbare dingen op te merken
en te benoemen, er gemakkelijker over kunt praten. Uitnodigender is de laatste
illustratie over een dubbele pagina, waarop de kinderen allerlei onzichtbare
dingen die ze eerder in het boek leerden kennen, kunnen zoeken.
Andy J. Pizza, Sophie
Miller: Onzichtbare dingen, Volt, Amsterdam 2024, 48 p. : ill. ISBN 9789021499055. Vertaling van Invisible things door Francine Oomen.
Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan