Vanaf twaalf jaar

JEUGDBOEKEN NR. 8, OKTOBER 2024

Marco Kunst: De macht van Algas

door Martina van der Logt

12+ - Marco Kunst is een auteur die zijn naam eer aandoet. Hij laat zich over het algemeen niet vangen als schrijver van één soort verhaal. Zijn oeuvre is even afwisselend als prikkelend en de lezer legt een boek na het uitlezen niet snel klakkeloos opzij. Vaak sluimert het verhaal nog na, geeft het nieuwe perspectieven en vergroot het de denkwereld van de lezer. Er is vaak een boodschap te vinden in zijn verhalen, of deze nu voor de persoonlijke ontwikkeling van de lezer is of vanuit een maatschappijkritische noot. Bij De macht van Algas koos Marco Kunst voor de laatste.  

Het verhaal opent met een context scheppende proloog. Hoe is het Nederland vergaan in de eeuwen tot aan 2317 waarin het verhaal zich afspeelt? Het is de lezer meteen duidelijk dat we in de toekomst zijn en dat er in die paar honderd jaar enorm veel is veranderd. In korte tijd beschrijft Kunst over hoe Nederland overstroomde en de meeste mensen vluchtten naar hoger gelegen gebieden. Over de verschillende enclaves in de randstad en Zeeland die standhielden tegen het water. Over hoe het gevaar van het water en het extreme weer nog niet is geweken. In deze verre toekomst stappen we binnen in een ogenschijnlijk alledaagse klassensituatie op het pittoreske eiland Walcheren, ware het niet dat een leerling afgeleid wordt door een luchtschip langs het raam en meester Pauwel bij kaarslicht voorleest. Een setting die elementen uit het verleden van de lezer bevat, maar tegelijk toekomstige uitvindingen bespreekt.
 
We leren er in een korte interactie tijdens een les snel de vier hoofdpersonen kennen. Enigszins stereotyperend zien we de rijke Naomi, de creatieve Wikke, doorgewinterde vissersjongen Lutijn en de introverte plattelandsjongen Bries in de klas van meester Pauwel. Op vernuftige wijze weet Kunst in het eerste hoofdstuk via Wikke een snelle schets te maken van de compleet veranderde wereld waarin de vier kinderen leven:
 
‘Terwijl meester Pauwel voorleest, verschijnt onder Wikkes vingers bamboehelm op de duinen. Over zee varen schepen met zonnezeilen voorbij. Achter de duinen groeien olijfbomen, palmen en sappelbomen. In de weilanden grazen pachuqo’s, geiten en aangepaste lama’s, en op het erf staat een reuzenpaard. Wikke tekent het eiland Walcheren zoals een vogel het zou zien, van hoog uit de lucht.’
 
De relatief overzichtelijke levens van de vier leerlingen wordt overhoop gehaald wanneer een ongebruikelijke en zware storm een enorm gat in de dijken slaat. De moeder van Naomi tekent een wurgcontract met het oligarchisch bedrijf Algas om het eiland te redden van een ramp. Al snel blijkt dat Algas de kosten van de redding wil verhalen op de bevolking van Walcheren en het prachtige eiland uitbuit voor het winnen van Alg, waarvan olie wordt gemaakt. De bevolking van Walcheren blijkt echter uit dapper hout gesneden. Met ‘ouderwetse’ technologie zoals een VR-pak en een ‘oeroude’ A.I. weten Wikke en Naomi met behulp van de vreemde conciërge Wartelman in te breken in de digitale omgeving van Algas. Zij proberen vals spel te bewijzen, want Algas blijkt een weermachine in bezit te hebben. Tegelijkertijd helpen Bries en Lutijn op het eiland mee tijdens een georganiseerde opstand. Samen weten ze de macht van Algas te breken en Walcheren uit de klauwen van de grootmacht te redden.
 
De macht van Algas heeft een klassieke dystopische troop, de grootmacht versus de onderdrukten. Conformisme is maar bij een nevenpersonage te vinden en de opstand laat niet lang op zich wachten. De snelheid waarmee de grootmacht verslagen wordt, de snelheid van het verhaal in zijn geheel, maakt het verschil tussen een dystopisch verhaal voor Young Adults en kinderen. De macht van Algas kan met recht een dystopisch kinderboek genoemd worden.
 
Marco Kunst schreef een weergaloos verhaal over verbinding in tijden van nood, waarin de balans tussen scifi en een authentieke wereld goed is bewaakt. Kunst weet op nonchalante toon die past bij de perspectieven van de kinderen een toekomstwereld te schetsen die de verbeelding prikkelt. Daarnaast heeft hij ook nog eens een spectaculair en spannend actiegedreven verhaal geschreven, wat van De macht van Algas een echte pageturner maakt. De hoofdpersonen hebben genoeg diepgang en maken ieder een persoonlijke ontwikkeling door, waardoor ook zij de interesse van de lezer weten vast te houden. Op momenten ontroert het verhaal ook, veelal via de nevenpersonages die kleur geven aan de vier hoofdpersonen. De macht van Algas heeft alles waar een lezer om kan vragen. Een boek voor in de boeken, een boek echt uit de Kunst!
 
Marco Kunst: De macht van Algas, Lemniscaat, Rotterdam 2024, 310 p. ISBN 9789047716792

deze pagina printen of opslaan