Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 5, MEI 2022

Meneer Zee, Gitte Vancoillie (ill.): Jij bent alle liefde

door Erick Kila

10+ - Een prentenboek moet het hebben van subtiel evenwicht. Het samenspel van een beknopte tekst met beeldend werk slaagt als woord en beeld een autonome kracht en gelijkwaardige kwaliteit bezitten.  

In Jij bent alle liefde, een coproductie van Meneer Zee (tekst) en Gitte Vancoillie (beeld), wordt het boek eigenlijk gedragen door de beelden. De tekst, het zich ontwikkelende verhaal, is hier niet meer dan een aaneenrijging van zaken die (soms letterlijk) uit de lucht komen vallen. ‘Ooit was er een tijd waarin al het eten van de wereld aan één kant lag, zodat de wereld helemaal scheef draaide.’ Mijn lang onderhouden kinderlijke fantasie loopt hier acuut vast.
 
Neem een aantal über maffe omstandigheden, zonder duidelijke voorgeschiedenis, zet er wat plompverloren gedragingen naast en voeg wat moraal toe. Kluts dan het geheel met Liefde. Meneer Zee, pseudoniem van Jan De Maeyer, is in de eerste plaats een podium kunstenaar, een verteller van verhalen voor kinderen. Zijn woord weet zich ondersteund door klank, gebaar en theaterbeeld. Maar op papier is het natuurlijk andere koek. Een verhaal moet namelijk staan als een huis. Ook moet het gehoorzamen aan een vorm van logica. Zelfs een kort sprookjesachtig verhaal ontkomt daar niet aan.
 
De lotgevallen van het meisje Hoop, de jongen Wil en treinmachinist Ward worden niet aannemelijk gemaakt. ‘Vanaf tien jaar’ staat er op de achterflap. Het is te verwachten dat deze leeftijdscategorie vragen heeft bij de abrupt voorgestelde nogal ‘dystopische’ omstandigheden waarin de wereld zich volgens de schrijver ooit bevond. Nou ja, ‘ooit’, gelet op de in de tekst genoemde flatgebouwen moeten de gebeurtenissen zich in een niet al te ver van het heden verwijderde tijd afspelen.
 
Ondanks de gemankeerde tekst heeft Gitte Vancoillie zich goed van haar taak gekweten. Het boek begint tekstloos met een reeks vervreemdende en onheilspellende, in zwart krijt uitgevoerde, tekeningen van een stedelijke ruimte in staat van ontbinding. Dan wordt er een meisje geïntroduceerd dat, om niet verklaarde redenen, moederziel alleen hoog in een appartementenblok woont en dat nog nooit naar beneden is gegaan. Een bizarre situatie. Vervolgens hupt het verhaal merkwaardig onbevangen verder. Soms verwerkt de tekenaar kleine teksten in haar verbeeldingen. Die handgeschreven tekstjes zijn een onderdeel van de voorstelling en ‘werken’. Ze dragen er toe bij dat je de tekeningen als op zich staande intrigerende sferen van dreiging, gevoel of magie kunt zien. Er zit ongedwongen poëzie in de creaties van Vancoillie. Het is jammer dat de reis door haar getekende gevoelswerelden niet begeleid wordt door een verfijnd en afgewogen verhaal.
 
En dan nog even de moraal en het plotse gebruik van het ‘grote’ begrip liefde. Dat de mens de neiging heeft de wereld te verpesten is een open deur. Dat de wereld er beter aan toe zou zijn als de mensen lief zijn voor elkaar is ook geen vondst van jewelste. Liefde als toverstokje is een illusie. Een pijnlijke waarheid, maar niettemin een waarheid. Kinderen vanaf tien jaar verdienen een meer doordacht verhaal over het ‘menselijk tekort’ en de toestand van de wereld.
 
Meneer Zee & Gitte Vancoillie: Jij bent alle liefde, Horizon, Antwerpen 2022, 160 p. : ill. ISBN 9789463962407. Distributie Overamstel Uitgevers

deze pagina printen of opslaan