Vanaf negen jaar
JEUGDBOEKEN NR. 10, DECEMBER 2021
Timothée de Fombelle en Thomas Campi (ill.): Een zwaluw in de winter
door Robin van Elk
10+ - Gloria is bijzonder. Andere zwaluwen denken helemaal niet na
over de vermindering van het aantal schuren om een nestje in te kunnen bouwen,
of dat er minder vliegen zijn om op te jagen, maar zij wel. Ze denkt ook over
hele andere dingen na, zoals waarom mensen verdriet hebben of verliefd worden,
of waarom er oorlogen gevoerd worden. En wanneer andere zwaluwen instinctief
naar het zuiden vliegen om te overwinteren, vliegt Gloria juist naar het
noorden. Ze heeft namelijk het gevoel dat er daar iemand op haar wacht. Ze
blijkt gelijk te hebben: zonder dat ze er zelf ooit achter komt redt ze het
leven van een vluchteling.
Timothée de Fombelle schreef eerder al kinderverhalen over
serieuze onderwerpen, zoals het ontroerende oorlogsverhaal Majoor Rosalie, en in zijn
nieuwste - Een zwaluw in de winter -
is het weer raak. Hierin laat De Fombelle drie levens samenkomen op kerstavond,
dat van Gloria, Freddy en een vluchteling. Gloria komt in aanraking met
chauffeur Freddy als hij met een grote voorraad ijsjes van Italië op weg is
naar Engeland. Wanneer zijn bestelling plotseling wordt geannuleerd, keert hij
weer terug naar huis. De lange tocht heeft Gloria vermoeid en ze zoekt
beschutting in een opening met hete lucht van het busje, waarmee ze een
stroomstoring veroorzaakt in de vriescel. Was dit niet gebeurd, dan was de
vluchteling, die zich in de vriescel verborgen hield omdat hij in Engeland een
beter leefde hoopte te vinden, doodgevroren. De oude chauffeur rijdt namelijk
twee dagen later pas weer verder.
Het verhaal staat vol betoverende zinnen met details en
zijsporen die nergens als te veel aanvoelen, zoals hier:
‘Zwaluwen weten niet waarom ze
zijn teruggekomen om daar te overwinteren, boven de heuvels, op de blikkerende
daken van dit dorpje van leem en golfplaten. Ze vliegen op hun herinneringen,
net als hun voorouders’.
Deze beeldende schrijfstijl trekt lezers helemaal in het
verhaal. Bovendien zet De Fombelle met veel gevoel zijn personages neer, wat
het eenvoudiger maakt om je in te leven in grote hedendaagse onderwerpen die op
subtiele wijze belicht worden, zoals immigratie, eenzaamheid en ouderdom.
Daartegenover spreekt het verhaal hoop uit over wat echt belangrijk is in het
leven: moed, verbondenheid en menselijkheid. Dat blijkt ook wanneer Freddy de
man in zijn gele busje vindt:
‘Hij hielp de jongen
met uitstappen en sloeg een arm om zijn schouder. Samen liepen ze de garage uit
en lieten de koelwagen met open deuren achter. De dozen met ijs waren helemaal
niet belangrijk meer. Freddy had er niet eens aan gedacht om de elektriciteit
in huis weer aan te doen. Ze liepen naast elkaar de trap op. Hand in hand, als
twee kleine kinderen’.
De prachtige illustraties van Thomas Campi passen perfect
bij de warme en melancholische sfeer van het verhaal. Onder meer het
kleurgebruik en de - vaak sombere of vertederende - settings zorgen ervoor dat
het boek ontroert. Dit is een meeslepend verhaal dat lezers zeker niet
onbewogen zal laten.
Timothée de Fombelle en Thomas Campi: Een zwaluw in de winter, Querido,
Amsterdam 2021, 59 p. : ill. ISBN 9789045124834. Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan