Peuters en kleuters

Bas Rompa, Kaatje Vermeire (ill.): Japie de stapelaar

door Jürgen Peeters

3+ - Hoewel Bas Rompa in Vlaanderen relatief weinig naambekendheid geniet, publiceerde hij inmiddels meerdere dichtbundels, verhalen voor de eerste lezers en boeken voor tienplussers. Begin 2012 maakte hij met De gelukkige goudvis zijn debuut als prentenboekenauteur.
 
In Japie de stapelaar woont verzamelaar Japie te midden van stapels en stapels spulletjes, maar hij mijmert verlangend over het leven elders. Rompa koos voor een afstandelijke verteller-observator, die vrij spaarzaam omspringt met informatie. Daardoor worden Japies verzamelwoede, zijn beweegredenen of emoties nauwelijks toegelicht, wat een nogal oppervlakkig portret oplevert van een oudere man, omringd door stapels materiaal. Slechts de illustraties slagen er — ten dele — in om Japies eenzaamheid tastbaar te maken, onder meer door hem als een vrij passief, zelfs anoniem figuur in een winters landschap te situeren, omgeven door een wijde, open vlakte en kale bomen. In tegenstelling tot haar eerder werk blijft Kaatje Vermeire in haar illustraties vrij dicht bij het verhaal. Slechts sporadisch zorgt de illustratrice voor grappige, onverwachte details of een diepgaandere verbeelding van de magere tekst. De ingetogen prenten, waarin blauw- en grijstinten overwegen, weten de verstilde sfeer van het winterse landschap feilloos te representeren, maar bieden weinig afwisseling. Een enkele prent zorgt voor een expansie van kleur en springt daardoor in het oog. Japies voorliefde voor vogels wordt bijvoorbeeld treffend verbeeld via een kale boom, volgestouwd met talloze tot vogelhuisjes opgewaardeerde theepotten, emmers en zelfs een speelgoedbeer en doodshoofd.
 
Als Japie op de achterzijde van een oude foto leest dat een — onbekend? — meisje zich ver weg ‘in de wolken’ bevindt, werkt dit als een voorspelbare katalysator. Japies ambitie om zelf de hemel te bereiken via een steeds hogere gestapelde berg spulletjes, blijkt niet haalbaar. Hulp uit onverwachte hoek biedt uiteindelijk soelaas, wat tot een nogal bruusk einde leidt. Tal van vragen blijven onbeantwoord: de identiteit van het meisje wordt niet onthuld, de redenen voor Japies (zelfgekozen?) eenzaamheid worden niet belicht, en ook de laatste prent geeft ruim baan voor verschillende interpretaties. Een interessante opzet, maar de lezer krijgt in de loop van het verhaal echter te weinig informatie aangereikt, waardoor Japie de stapelaar het prentenboek zijn ambities om gelaagd en uitgepuurd te zijn noch inhoudelijk noch visueel kan waarmaken. Hoewel de achterflap vermeldt dat het boek geschikt is om (voor) te lezen vanaf vijf jaar, lijkt dit statische verhaal mij aan die doelgroep voorbij te gaan.  

Bas Rompa, Kaatje Vermeire: Japie de stapelaar, De Eenhoorn, Wielsbeke, 2012, 28 p. : ill. ISBN 9789058387974

Oorspronkelijk verschenen in De Leeswelp 

deze pagina printen of opslaan