9+ - Het fenomeen van
de dubbelganger spreekt al eeuwen tot de verbeelding. In de literatuur zijn tal
van plots te vinden die hierop geënt zijn, van de illustere voorbeelden van
pakweg Dostojewski en Edgar Allan Poe, tot recentere in het werk van Umberto Eco
of Gerrit Komrij. Volgens sommige theorieën zouden we er zelfs allemaal eentje
hebben rondlopen. Een niet erg aangename gedachte, ware het niet dat we er ons
alsnog mee kunnen troosten dat onze dubbelganger misschien toch een beetje van
ons afwijkt. Of op zijn minst een aangename mens blijkt te zijn. Of ? als al
het vorige niet van toepassing blijkt ? dat we hem of haar in het beste geval
niet al te vaak te zien zullen krijgen.
Dat is voor Philip, het dertienjarige hoofdpersonage uit Hij of ik, wel anders. Wanneer hij met zijn ouders
naar de stad verhuist, ontmoet hij op een dag zijn dubbelganger. Olaf lijkt
niet alleen op Philip, hij is eigenlijk gewoon griezelig hetzelfde. Wat hun
uiterlijk betreft dan wel, want voor de rest zijn ze totaal verschillend.
Philip is opgegroeid in een beschermd milieu. Hij is een ernstige,
verantwoordelijke tiener die plichtsgetrouw naar school gaat en geregeld zijn
dementerende grootmoeder een bezoekje brengt. Olaf daarentegen is een
losgeslagen boefje. Hij steelt brommers, raakt verwikkeld in vechtpartijen en
laat zich in met louche zaakjes.
Wanneer Philips ouders op reis vertrekken, gaat hij een
tijdje bij zijn oma en haar oppas logeren. Tijdens die periode leren de jongens
elkaar beter kennen. Voor Philip is dit een heel verwarrende ervaring:
enerzijds raakt hij door Olafs toedoen onophoudelijk in de problemen, maar
anderzijds vindt hij het ook best spannend om met hem om te gaan en wordt hij
gefascineerd door Olafs gedrag. En bovendien is er die onontkoombare vraag naar
het waarom van hun gelijkenis.
Dirk Weber heeft met Hij of ik een ongemeen spannend
verhaal geschreven. Het hele boek beschrijft het perspectief van Philip, maar
door Webers afgemeten schrijfstijl wordt het verhaal nergens overdreven
sentimenteel. De korte hoofdstukken bouwen de spanning mooi op naar het
onvermijdelijk tragische einde. De lezer blijft tot op de allerlaatste
bladzijden in spanning naar de finale afloop van het verhaal. En dat is meteen
het enige minpunt: voor minder ervaren lezers kan het vreemde einde een flinke
afknapper vormen. Want er wordt heel wat geïnsinueerd, waardoor er net iets te
veel vragen onbeantwoord blijven.
Dirk Weber: Hij of ik, Querido, Amsterdam 2010, 152
p. ISBN 9789045110905. Distributie L&M Books
Oorspronkelijk verschenen in De
Leeswelp
deze pagina printen of opslaan