Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 7, JULI 2018

Karl Van den Broeck, Fatinha Ramos (ill.): De vogel in mijn haar

door Ine Muys

6+ - Kleine Sofie heeft een indrukwekkende bos haar. Oom Karl noemt haar de Haarberg. De rest van de familie plaagt haar met denkbeeldige kappersscharen. Ondanks het getreiter wil Sofie haar lange lokken in geen geval laten afknippen. Niemand mag namelijk weten dat er een vogel in Sofies haar woont.  
 
De vogel in mijn haar heeft een boeiend uitgangspunt, maar de inhoudelijke uitwerking is wat teleurstellend. Auteur en journalist Karl van den Broeck beschrijft in eerste instantie hoe de achtjarige Sofie en zwaluw Vincent beste vriendjes worden:
 
‘Oké. Oké. Het is jouw huis en het is mijn haar. Ik wil geen ruzie maken met jou’.
 
Tot Sofies grote vreugde blijkt Vincent behalve een pratende ook een pientere vogel, die haar in de klas de juiste antwoorden toefluistert. Maar dan zingt Vincent steeds vaker zijn eigen lied. Wanneer hij samen met zwaluwvrouwtje Hironda naar Afrika trekt om er te overwinteren, beseft Sofie dat ook zij de vrijheid heeft om haar eigen weg te gaan. Dat inzicht viert ze natuurlijk met een bezoek aan de kapper, waar ze haar lange haren wel erg nadrukkelijk inruilt voor innerlijke groei:
 
‘Heb je een beetje van je haar bijgehouden?’ vroeg papa. ‘Nee’, zei ik. ‘Waarom zou ik dat doen? Het groeit toch gewoon weer aan.’
 
Intussen is Vincent opnieuw in het land, met Hironda en drie zwaluwtjes aan zijn zijde. Dergelijke plot is te doorzichtig om te overtuigen, al is de verwijzing naar ‘Sing our own song’ van UB40 wel een leuke vondst. Sofie en Vincent staan beiden op hun individuele vrijheid, maar houden wel hun gemeenschappelijke lijflied in ere.
 
Ook op stilistisch vlak loopt er een en ander mank. De tekst leest in het algemeen vlot, maar beklijft niet. Dit ligt deels aan de descriptieve schrijfstijl. Ik-vertelster Sofie brengt op nogal monotone wijze verslag uit van haar avonturen:
 
‘Vincent is erg handig. In de klas vloog hij soms naar voren — zonder dat de juf het merkte. Hij las de woorden in haar schrift en kroop dan terug in mijn haar. Dan fluisterde hij de woorden in mijn oor’.
 
Bovendien slaagt Van den Broeck er niet in om de juiste toon te vinden voor zijn eerste kinderboek. Vooral het taalgebruik van de achtjarige Sofie is lang niet altijd representatief voor de manier waarop iemand van die leeftijd denkt en spreekt. De ene keer komt Sofie opvallend belerend uit de hoek: ‘Ach, zo! Mijnheer gaat graag alleen naar een café. Pintjes drinken is niks voor vogels’. De andere keer gedraagt ze zich onvoorstelbaar kinderlijk: ‘Rothko was een schilder die met choco schilderde, zegt oom Karl. Maar dat is een gekkie, want hij vertelt altijd gekke verhalen. Vincent vond het allemaal heel grappig en begon te lachen.’ Van den Broeck heeft het zichtbaar moeilijk om zich in de gevoelswereld van zijn hoofdpersonage te verplaatsen. Nochtans liet hij zich voor dit verhaal inspireren door zijn negenjarige petekind Sofie, zo schrijft hij in het dankwoord.
 
De warme prenten van Fatinha Ramos bieden onmiskenbaar een meerwaarde aan het verhaal. De Antwerps-Portugese illustratrice verbeeldt Sofies haardos als een olijfkleurig bos, waarin trekvogel Vincent zijn ideale broedplaats herkent. De zwaluw is meteen ook Ramos’ meest vertederende figuur. Dankzij een vliegeniersuitrusting en zwarte laarsjes ziet hij er behalve schrander ook snoezig uit. De illustraties vallen daarnaast op vanwege verrassende en tegelijk bijpassende perspectieven. Zo kiest Ramos een grillig vogelperspectief voor Vincents rooftocht langs kleurrijke gebouwen.
 
De krachtige cover en Ramos’ inventieve illustraties spreken tot de verbeelding. Helaas voldoet onderzoeksjournalist Karl van den Broeck met dit voorspelbare vriendschapsverhaaltje niet aan de verwachtingen.
 
Karl Van den Broeck, Fatinha Ramos: De vogel in mijn haar, Davidsfonds, Leuven, 2018, 48 p. : ill. ISBN 9789059088221. Distributie Standaard Uitgeverij

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri