Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 6, JUNI 2018

Lenneke Westera, Marc Suvaal (ill.): De muizen

door Katrien Maris

9+ -Schoolgebeuren en schoolwerk kunnen Fien nauwelijks boeien en thuis loopt de relatie met haar ouders en broer Bosse nogal stroef. Op een dag ontdekt ze achter de kliko tachtig muizen. Meteen voelt ze een bijzondere band met de diertjes. Vanaf dan kruist een aantal muizen op onverwachte momenten Fiens pad en begeleidt haar met korte, verbale aanwijzingen.
 
Twee aanwijzingen vormen het startpunt van een reis door Amerika. De aanwijzing ‘Vlugvlucht’ is de naam van een reisbureau dat een prijsvraag organiseert. Fien wint een reis naar San Francisco en lost hiermee meteen een aantal spanningen tussen haar ouders op. Mama kan onverwacht toch met papa mee op zakenreis naar Californië, zoals ze zo graag wilde. Het hele gezin kan zelfs mee. De tweede aanwijzing ‘Duwen’ herinnert Fien zich tijdens een bezoek aan de moeder van meester Wiebe, die bij een val bewusteloos raakt. Fien duwt de knop van haar personenalarm in, zodat hulp snel ter plaatse is. Meester Wiebe is Fien erg dankbaar voor haar kordate optreden, het is de start van een diepgewortelde vriendschap.
 
Fien vliegt met haar gezin naar San Francisco. Vanaf hier ontspint zich een echt road-verhaal waarin de mooiste plekjes in San Francisco erg tastbaar beschreven worden. Fien is immers maximaal gericht op wat de wereld rondom haar te vertellen heeft. Met argeloze verwondering vertelt ze over het gevoel van vrijheid wanneer ze de wind in haar haren voelt op de Golden Gate Bridge. Ze beschrijft de gezellige zeemanssfeer in Fishermans Warf en vergaapt zich aan de authentieke sfeer in Chinatown. In het Golden Gate Park mijmert ze in een bison area over het trieste lot van de bizons daar, opgesloten in een omheind stuk grasland.
 
Op aanwijzing van de muizen trekt Fien met haar moeder en broer vanuit San Francisco verder naar Forrest Lawn in Los Angelos om er het graf van Michael Jackson te bezoeken. Ze loopt er meester Wiebe tegen het lijf, die deze reis aanvankelijk met zijn moeder gepland had. Hij staat op het punt om verder te reizen naar de Hohépi, een indianenstam diep in de jungle van Peru. De vraag van Fien om Wiebe te vergezellen, kan vanuit haar kinderlijk enthousiasme gekaderd worden, het gemak waarmee haar moeder en Wiebe dit ook effectief toestaan, is wel wat bevreemdend.
 
Het verblijf van Fien en Wiebe bij de Hohépi brengen ons bij de kern van het verhaal. Groots opgezette avonturen hoeven we hier niet te verwachten. Ver weg van de bewoonde wereld, zonder de ruis van de sociale media, leven Fien en Wiebe zoals de indianen, met het grootste respect voor en op het ritme van de natuur. Het tweetal krijgt alle ruimte om hun eigen weg te zoeken. De indianen geven hen bovendien heel wat filosofische wijsheden mee, zoals ‘In Lak’ech Ala K’in’( ‘Ik ben een andere jij. Jij bent een andere ik’).
 
Als Fien en Wiebe elkaar kwijtraken tijdens het Maanfeest, wordt hun vertrouwen in de levenswijze van de indianen op de proef gesteld. Fien laat zich, impulsief als ze is, onmiddellijk leiden door de muizen. Wiebe heeft wat meer tijd nodig om te vertrouwen op de signalen uit de omgeving. Op het moment dat ze elkaar terugvinden, is hun spirituele zoektocht afgerond.
 
Ontdekken staat in dit boek centraal. Op niveau van het verhaal zien we Fien en Wiebe ijverig hun eigen weg zoeken. Voor wie van raadsels houdt, is het een originele uitdaging om hypotheses te stellen over de concrete betekenis van de hints die de muizen geven en op die manier het verloop van het verhaal proberen te voorspellen.
 
De illustrator, Marc Suvaal, wil de belangrijke rol van de muizen visueel onderstrepen. Hij laat op verschillende bladzijden muizen opduiken, alleen of in groepjes. Hun gelaatstrekken worden enkel weergegeven door twee holle witte oogjes en een vaag roze neusje. Hierdoor lijken ze een soort karikaturale stripfiguurtjes die weinig meerwaarde bieden aan het verhaal.
 
Tussen de regels door schetst Lenneke Westera hoe de aanvankelijk mank lopende relaties binnen dit gezin positief evolueren naarmate de reis vordert. Na Fiens terugkeer uit Peru zijn alle gezinsleden ineens opvallend mild en begripvol voor elkaar. Toegegeven, beide partijen hebben letterlijk en figuurlijk de ruimte gekregen om na te denken. Maar toch valt bij dit gepolijste einde, net als bij alle gebeurtenissen uit het verhaal, alles te vlug en te harmonieus in de juiste plooi.
 
Lenneke Westera, Marc Suvaal (ill.): De muizen, Lemniscaat, Rottedam 2018, 265 p. ISBN 9789047710240. Distributie De Eenhoorn 


deze pagina printen of opslaan