Peuters en kleuters

Koos Meinderts, Annette Fienieg (ill.): De liedjesalmanak: herfst en winter

door Gerda Tersago

4+ - Wat hebben het klassieke kinderliedje ‘Alles in de wind’ en een kalender met elkaar gemeen? Antwoord: een plaats in De liedjesalmanak: herfst en winter. Auteur Koos Meinderts en illustrator Annette Fienieg haakten kinderliedjes aan de kille seizoenen en regen ze aan elkaar in de opeenvolging van de maanden. Zeven oude deuntjes, elf nieuwe wijsjes en vijf ouwegouwen met een nieuw couplet.
 
Het boek begint bij de vallende bladeren in september en eindigt met een sneeuwtapijt in februari. Elke maand gaat van start met een gedicht.
 
‘Oktober, oktober
de kou hangt in de lucht
Wens de ganzen naar het zuiden
behouden reis en goeie vlucht.’
 
Na de intro volgen vier liedjes die verwijzen naar cultureel belangrijke dagen of naar karakteristieken van de maand. Zo is er een lied voor Prinsjesdag en eentje over het ‘klingelen en tingelen’ van sneeuwklokjes. De meeste liedjes zijn luisterliedjes. Het ouderwetse en naar rijm geknutselde taalgebruik van de teksten kan het spotlicht niet ontlopen.
 
‘De jongen met zijn trommel
in het bleke morgenlicht
speelde voor het koningskind
een lach op zijn gezicht.’
 
Meinderts hanteert het ouderwetse register niet in elke (lied)tekst. In ‘Dierencarnaval’ loopt de tekst heel wat vlotter:
 
‘Hotseknotse polonaise
twee petat met mayonaise
hotseknotse, boem pats knal
het is dierencarnaval.’

De tweespan in stijl werkt echter contraproductief naar beleving van de teksten. Je neemt de smaak van de ene stijl naar de andere mee, vooral wanneer je de liedjes na elkaar hoort — en dat is precies wat je doet wanneer je de meegeleverde cd beluistert. Dit effect wordt afgezwakt als je de liedjes niet na elkaar serveert, maar het boek als almanak hanteert. In schijfjes opgediend is het bevreemdende effect minder sterk. Het kalenderaspect geeft deze liedjesbundel een didactische kwaliteit. In schoolverband is dit een argument.
 
De aquarelschilderijtjes van Fienieg doen precies hetzelfde als de tekst, ze scheppen sfeer. Het merendeel van de prenten zijn romantische, humorloze wintertafereeltjes. Als er toch een fantasieprent verschijnt, blijft ze braaf. Bij ‘Wintertijd’ hebben alle klokken beentjes gekregen en lopen ze achter elkaar over het blad. Grappig? Ja. Humor? Niet echt. Daarvoor doet het beeld te weinig beroep op de verbeeldingskracht van de lezer.
 
Wie de (klas)groep wil verwennen met de sfeer van livemuziek, komt van een koude kermis thuis. In De liedjesalmanak: herfst en winter vind je geen muzieknotatie.
 
Koos Meinderts, Annette Fienieg (ill.): De liedjesalmanak: herfst en winter, Rubinstein, Amsterdam 2013, 68 p. + cd. ISBN 9789047615279
 
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswelp 2013 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri