Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 11, DECEMBER 2017

Marije Tolman, Ronald Tolman: Het boek

door Henk Van Viegen

3+ - Alle goede dingen gaan in drieën? Het daverende succes van het tekstloze De boomhut (2009) moest haast wel leiden tot een vervolg. Dat kwam er ook: Het eiland (2012) maar dat leverde hier en daar wat zuinige reacties op. Het werd te lukraak bevonden, zou te weinig houvast bieden, wellicht ook te snel op de markt gebracht zijn om het succes van De boomhut verder te verzilveren. Het eerste boek, even mooi om naar te kijken, had nog enigszins een verhaallijn. Het tweede kon je nauwelijks een prentenboek noemen, het was eerder een verzamelingetje prenten.
 
Boek 3, om het maar even zo aan te duiden, is een terugkeer naar boek 1. Er is opnieuw sprake van een stevige basisconstructie, nu een soort mediterraan/Zuid-Amerikaans stadje. Het laatste kun je afleiden uit aangeleverde gegevens van vader en dochter (‘het boek is het resultaat van een gezamenlijke reis naar Argentinië’), de stijl van de huizen en de nabijheid van oerwoud/vlaktedieren als leeuwen, olifanten, giraffen, lepelaars en panters. Die basisconstructie is een ets van vader Ronald, die dan door dochter Marije wordt aangekleed. Hier zijn er eigenlijk twee basisvormen, de andere is die van het integraalomslag, hij wordt ook op twee dubbelpagina’s gebruikt, een poollandschap.
 
Het verhaal begint op de titelpagina: er komt zo te zien een enorme zwerm vogels aangefladderd, op de volgende pagina blijken het boeken. Olifant pikt er eentje op, en begint er al wandelend meteen in te lezen, hij zal er pas op de slotprent uit opkijken, wat er ook gebeurt. Of het stadje waar hij terecht komt nu bevolkt wordt door olifanten en leeuwen, overgenomen wordt door het groen, bedreigd wordt door zwarte panters die al het andere leven doen verdwijnen of vriendelijk overgenomen door zeedieren: olifant leest in het boek. Ook het slot is grotendeels goed te interpreteren, maar daarover vertel ik natuurlijk weinig.
 
Wat je er verder ook in kan zien (er is veel ruimte voor visuele ontdekkinkjes en het aan het werk zetten van de verbeelding), dat dit boek een ode is aan het boek/het lezen, staat buiten kijf. Als olifant het boek uit heeft, gaat het in de kast, zodat hij of een ander het altijd kan pakken. Olifant doet het lezen voor, en dat doet hij overtuigend.
 
De trilogie is een feit. De ‘delen’ samen zijn dan weer een ode aan het woordloze prentenboek: sterk getekend, zonder angst voor een op het oog ondoorzichtige compositie of een beetje willekeur en niet te beroerd buiten geijkte kleurenpatronen te treden. Het boek is het duidelijkst van de drie, zelfs met een (heldere) boodschap. Wellicht is het minder origineel dan de boomhut, maar verder doet het er naar mijn idee niet voor onder. Het is voor kinderen tot bejaarden, maar vooral leuk om samen te ‘lezen’ en te kijken. Waarom die twee groene blokjes, bij voorbeeld, op de gele middenpagina? En zit olifant op de volgende pagina niet een beetje voor te lezen? Hoe komen we ineens op de pool terecht, waar zelfs een bankje (klaar) staat? En waarom is er nog één, weliswaar slapende, leeuw als de panters het stadje cultureel en anderszins doodmaken? Dóórinterpreteerders kunnen losgaan op de zwarte panters of de schare pinguïns achter en rond olifant. Het boek gaat in de kast, naast twee boeken die, hé, precies even groot zijn.
 
Marije Tolman, Ronald Tolman: Het boek, Querido, Amsterdam 2017, 32 p. ill. ISBN 9789045120942. Distributie: WPG Uitgevers 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri