Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 13, DECEMBER 2016

Ross Montgomery, David Litchfield (ill.): Het huis van oma

door Katrien Maris

5+ - De hoofdrolspeler in dit verhaal heeft een wel heel bijzondere band met zijn oma. Elke avond bladeren ze samen door oma’s fotoboeken. Zij was ooit een gevierd architecte en ze toont hem haar spectaculairste ontwerpen. De avonden eindigen steevast met de belofte dat ze voor haar kleinzoon nog een veel grootser huis zal bouwen en dat ze bovendien snel zullen verhuizen. Maar oma dooft, net als een kaarsje, langzaam uit en op een dag overlijdt ze. De jongen voelt zich verlaten in het lege huis, maar blijft niet bij de pakken zitten. Hij tekent een plan en begint onverstoorbaar te bouwen aan een reusachtige kopie van oma.   
Wanneer hij klaar is, kijkt hij in de ogen van zijn bouwwerk en wekt het zo tot leven. De reuzenoma tilt haar kleinzoon op en neemt hem, zonder één woord te zeggen, mee op een lange, nachtelijke tocht doorheen de meest magische landschappen. Ten slotte komen ze bij een heuvel en de jongen begrijpt dat ze voor het huis staan waaraan oma voor hem bouwde. Het was duidelijk nog niet af want in het midden zit een groot gat. Dan spreekt reuzenoma haar eerste woorden: ‘Welkom thuis’. Langzaam dringt tot hem door dat zijn bouwwerk exact het ontbrekende deel van dit huis is. Hij zal oma altijd bij zich hebben.
 
Ross Montgomery koos niet bepaald het makkelijkste thema. Veel auteurs hebben er hun tanden al op stukgebeten: hoe bied je een kind zinvolle, troostende handvatten om een geliefd persoon te blijven vasthouden, over de grenzen van de dood heen? Montgomery koos voor een fantasierijke, magische verhaallijn waarin veel gesymboliseerd wordt. Het bouwwerk van de jongen staat symbool voor de herinneringen aan oma’s persoonlijkheid en levensloop, die hij levendig probeert te houden. En wanneer dat bouwwerk het nu net het ontbrekende puzzelstuk van oma’s huis blijkt te zijn, betekent dit dat hij er uiteindelijk met glans in slaagt om die herinneringen een permanente plaats te geven in zijn binnenste.
 
De lezer moet ,voorbij de realiteit, graven naar de diepere lagen in het verhaal. Enkel de oudste kleuters zullen de betekenis ervan ten volle begrijpen. Jammer genoeg laat Montgomery inhoudelijk wel wat kansen liggen Zo krijgt het verdriet van de jongen bij oma’s overlijden weinig kans om naar boven te komen. Hij begint vrijwel onmiddellijk te bouwen. Ook tijdens de nachtelijke tocht van reuzenoma en haar kleinzoon blijft de tekst beperkt tot een beschrijving van de landschappen waar ze doorlopen en is er weinig aandacht voor de gevoelens van de jongen rond de hereniging. Eigenlijk krijgen we hier de visie van onze hedendaagse maatschappij in de maag gesplitst: het leven gaat vooral door. Er is geen tijd of ruimte meer om lang stil te staan bij gevoelens.
 
De illustraties van David Litchfield zijn adembenemend. Opvallend is zijn aandacht voor subtiele kleurschakeringen in de landschappen op de achtergrond, die meteen een bepaalde sfeer scheppen en hij kleurt zijn illustraties in sobere, maar stemmige herfsttinten. Zo is de grote, dubbelbladige prent waar oma tot leven komt een juweeltje. De achtergrond onderstreept meteen het magische karakter van het moment De nachtelijke hemel, in verschillende tinten blauw, is gevuld met ontelbare witte, fonkelende sterren. In het zachte witte licht van een volle maan, tilt de reuzenoma haar tengere kleinzoon op tot vlak bij haar ogen. De jurk van het bouwwerk is gemaakt van planken en balkjes in verschillende kleuren, waardoor ze doet denken aan vrolijk patchwork. Oma’s haar is gemaakt van blauwgrijze dakpannen en op haar hoofd prijkt een schattig schoorsteentje. Dit is het ontroerende knutselwerk van een jong kind dat zijn oma mist met elke vezel van zijn lijfje. Litchfields prenten hebben geen woorden nodig om een inhoudelijk rijk verhaal te vertellen. Magie, fantasie, liefde, verdriet, blijdschap, ontroering, wie aandachtig kijkt, zal het allemaal ervaren.
 
Rijswijk : De vier windstreken 2016, [32] p. Vert. van The building boy door Joukje Akveld. ISBN 9789051165524 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri