Peuters en kleuters
JEUGDBOEKEN NR. 7, DECEMBER 2015
Beverley Naidoo, Piet Grobler (ill.): Wie is de koning?
door Jan Van Coillie
4+ - Ondanks mooie projecten als O Mundo is het aanbod van
kinderboeken met verhalen uit andere culturen op de Nederlandstalige markt nog
altijd beperkt. Wie is de koning?
brengt een welkome verrijking. De rijkelijk geïllustreerde bundel bevat tien
magische verhalen uit Afrika, vooral dierensprookjes. Ze werden opgetekend bij
diverse volkeren in verschillende gebieden, van de Amharen uit Ethiopië over de
Ewe uit Ghana tot de Shona uit Zimbabwe. De meeste zijn verklarende sprookjes,
zoals ‘Waarom apen in bomen wonen’ of ‘Hoe olifant zijn slurf kreeg’. Het
titelsprookje is een fabel, waarin de hoogmoedige leeuw een lesje krijgt van de
olifant, die de ware koning van de dieren blijkt. ‘De dochter van de molenaar’,
een Arabisch verhaal uit Marokko, vertoont dan weer verrassende overeenkomsten
met ‘Repelsteeltje’. Een slimme molenaarsdochter redt het leven van haar vader
door hem de antwoorden te geven op de drie vragen die de wrede sultan hem voor
de voeten gooit. Uiteindelijk trouwt hij met haar en onder haar invloed wordt
hij ‘de aardigste leider die het volk ooit had gekend’.
Af en toe loopt de vertaling wat stroef, met formuleringen
als: ‘Verdrietig genoeg stierf de moeder van de baby’ of ‘diegene
werkte’. Maar doorgaans is de stijl beeld- en klankrijk, wat het
voorlezen extra plezierig maakt. Een beeld als ‘de dood kietelde het hart van
de molenaar’ roept een wereld van gevoelens op. Enkele verhalen bevatten ook
liedjesregels in een Afrikaanse taal die voor westerse oren extra klankrijk
zijn: ‘Kiri bamba kiri’, ‘thulani bantwana, lalani’, ‘tsetse ture’. Ook de
namen van de personages (Ndou, Unanana, Chikonzo) brengen muziek in de tekst.
De kleurrijke illustraties mengen een naïeve stijl die doet
denken aan Rotraut Susanne Berner met expressionisme in het spoor van Brian
Wildsmith. Ze geven zowel de humor als de spanning van de verhalen treffend
weer.
Achter in het boek vertelt de
samensteller kort over de afkomst van de verhalen. Hij noemt de vertellers bij
naam en verwijst ook naar vergelijkbare sprookjes. In het woord vooraf tot de
lezer drukt hij kernachtig uit wat de essentie is van de orale traditie: ‘Als
verhalen van generatie op generatie worden doorverteld kan er van alles
veranderen. Maar het hart van een goed verhaal blijft kloppen.’
Rotterdam : Lemniscaat 2015, 69 p. :
ill. Vert. van: Who is king? Door Jesse Goossens. ISBN 9789047707509
deze pagina printen of opslaan