Adolescenten

Carmen Reid: Codenaam Coco

door Kirstin Vanlierde

14+ - De Duitsers vallen België binnen. De vader van de vijftienjarige Nicole wordt opgepakt, ontsnapt en verdwijnt spoorloos. Haar moeder en grootmoeder doen hun uiterste best om met steeds schaarsere middelen aan eten en kleren te komen. Nicole wil iets doen, iets betekenen. Samen met Anton, op wie ze een oogje heeft, geeft ze zich op om bij het verzet te gaan. Ze slaagt erin de verantwoordelijke van hun cel, haar klasleraar meneer Durance, te overtuigen van hun engagement, en vanaf dat moment wordt het gevaarlijk. Anton en zij worden een koppel en vinden steun en aanmoediging bij elkaar, maar ze worden verraden door Antons broer.
Als de groep erin slaagt het station van Brussel op te blazen op het moment dat de jonge Duitse soldaten massaal klaarstaan om thuis Kerst te gaan vieren, wordt Nicole opgepakt. Na een vreselijke periode van martelingen en opsluiting waarin ze haar onschuld blijft volhouden, wordt ze ter dood veroordeeld. Een collaborateur op het bureau, de vader van een klasgenote van Nicole, kan het echter niet over zijn hart krijgen om haar zo te laten vermoorden en zet haar met een valse naam op de trein naar Ravensbrück.
Met de hulp van medegevangenen slaagt Nicole erin om te ontsnappen wanneer ze ’s avonds van hun werkdag in de fabriek terugrijden naar het kamp. Ze doolt door Duitsland met een gebroken pols, en krijgt onderdak bij een priester die voor haar zorgt. Hij legt ook de contacten met het Rode Kruis dat haar naar België zal smokkelen, waar de Havik, de spilfiguur van hun cel in het verzet, een man die ze nog nooit gezien heeft, haar zal komen ophalen. Nicole is getuige van de actie van de verzetscel in Luik, waar ook Richter aanwezig is, de commandant die haar gemarteld en veroordeeld heeft. Op het cruciale moment zorgt zij ervoor dat de bom die geplaatst is, kan ontploffen en dat de actie slaagt. Als de Havik haar uiteindelijk ophaalt, blijkt hij niemand minder te zijn dan haar vader.
Carmen Reid heeft aardig wat onderzoek gedaan, en Codenaam Coco is een onderhoudend en vrij realistisch verhaal geworden. Reid zet de spanning van de verzetsacties en de angst van haar personages goed neer. Ze geeft de lezer een goed beeld van de oorlog, zonder te veel uitleg of onnodige beschrijvingen. Hoewel een getrainde lezer wel een aantal elementen kan voorspellen (het verraad door Antons broer, de identiteit van de Havik), is het verhaal meer dan een voorspelbare oorlogsthriller. De personages zijn goed getekend, en psychologisch realistisch uitgewerkt. Reid schuwt ook de grauwe kant van de oorlog niet. Het verhaal eindigt in realistisch mineur. Aan het einde van de oorlog zijn bijna alle mensen van wie Nicole hield, overleden. Anton stierf in een concentratiekamp, haar vader bij een verzetsdaad. Twee derden van de cel waarbij zij aangesloten waren, heeft het einde van de oorlog niet gekend.
De auteur had ook een persoonlijke motivatie om over de Tweede Wereldoorlog te schrijven: haar grootouders streden aan beide kanten. Door zowel verzet als collaboratie enerzijds en zowel militaire wreedheid als menselijk mededogen anderzijds een gezicht te geven, doet ze die erfenis alle eer aan.


Carmen Reid, Codenaam Coco, Blossom Alkmaar, 2014, 336 p., € 15,95. ISBN 9789020679236. Vert. van: Cross my heart ... and hope to live door Aimee Warmerdam. Distributie: L&M Books

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswelp 2014

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri