Peuters en kleuters

Alice Brière-Haquet, Olivier Philipponneau (ill.): Bastiaan en zijn ballon

door Jen de Groeve

4+ - Bastiaan heeft een rode ballon. Op een nacht laat hij het touwtje los en weg is de ballon. Het bos is donker, Bastiaan is klein en bang. Een ‘oude wijze uil’ troost hem, hij zal de ballon helpen zoeken en hij geeft Bastiaan deze troost mee:

‘Alles komt goed, dat zul je zien.
We gaan op zoek naar jouw ballon.
Verlies je er één, dan vind je er tien.’

Samen zoeken ze en vinden achtereenvolgens: rode pioenen en een stel verliefde duiven, bosaardbeitjes en drie slakken die er zich tegoed aan doen, een boom vol blozende appels en vier rupsen. En allemaal zeggen ze hetzelfde: ‘Verlies je er één, dan vind je er tien.’ Als je op het einde van het boek het sommetje maakt van één uil, twee duiven, drie slakken en vier rupsen, zijn er inderdaad tien nieuwe vrienden om het verlies van Bastiaans ballon goed te maken.
Wat een knap boek voor jonge kleuters is dit, waarin je best een groot thema kunt vinden: loslaten is winnen, wees niet bang voor wat je niet kent. Met de eenvoudigst mogelijke middelen kan de kleuter zoeken en tellen, om in een gezelschap te belanden dat het donker van de nacht en de eenzaamheid doet vergeten. Bette Westera vertaalde de tekst van Alice Brière-Haquet in verzen met een afwisselend aabb- en abcb-rijm. Ze creëert zo een rustig en gestaag ritme zonder dat een dreun ontstaat. De verzen lezen soepel, de tekst is consequent opgebouwd uit de afwisseling van tegenstellingen: verlies en teleurstelling enerzijds, ontmoeting, hoop en vriendschap anderzijds. De herhaling in inhoud en vorm werkt als een rassurerende bevestiging.
Olivier Philipponneau maakte de houtsneden in rood en zwart. Hij maakt van Bastiaan een onbestemd, wat vormeloos beestje dat op de eerste prent aan zijn dierbare ballon vastgeklit zit. Veel wit op deze bladzijde en behalve de ballon is er weinig te zien. Bastiaan heeft immers nergens anders oog voor, de donkere wereld buiten blijft op de achtergrond. Wanneer Bastiaan de ballon loslaat, zijn de waarden omgekeerd. Philipponneau speelt een knap spel met de tegenstelling licht en donker, een donker waarin overigens almaar meer verlokkende warmrode stippen opduiken naarmate Bastiaan vrienden maakt. Opmerkelijk is hoe de prenten ondanks de uitgesproken zwart-witcontrasten nergens hard aandoen. De nacht is nooit helemaal donker en heeft zelfs iets zachts. Philipponneaus lijnvoering is dan ook subtiel, hij kiest volop voor ronde vormen en licht deinende lijnen. Opvallend ook hoeveel onnadrukkelijke beweging er in de prenten zit, die een onmiskenbare emotie oproepen. De reikende, grijpende of hangende pootjes van Bastiaan zijn kinderlijk simpel getekend: een stokje met drie streepjes, maar geven wel uiting aan zijn gemoed. Ook laat het figuurtje dat hulpeloos naar zijn ballon reikt op de ene prent en Bastiaan, op de volgende prent gealarmeerd door de krassende uil, aan de hand van minimale ingrepen, bijzonder effectief zijn lichaamstaal lezen. En met een mooie afwisseling in perspectief, de ene keer vanuit een boomkruin, dan weer op grondniveau, zijn deze op het oog eenvoudige prenten erg boeiend om naar te kijken. Bastiaan en zijn ballon is vakkundig geschreven en getekend, en uitgegeven met een goed gevoel voor sobere, overtuigende esthetiek.


Alice Brière-Haquet, Olivier Philipponneau (ill.), Bastiaan en zijn ballon, Book Island [S.l.], 2013, 32 p., ill. € 14,5. ISBN 9780987669636. Vert. van: Le ballon de Zébulon door Bette Westera. Distributie: Book Island

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswelp 2013

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri