Vanaf negen jaar
JEUGDBOEKEN NR. 4, APRIL 2025
Kate DiCamillo, Julie Morstad (ill.): De poppen van Spelhorst. Een verhaal uit Norendië
door Katrien Maris
10+ - De kracht van boeken en verhalen is een geliefd
onderwerp in het werk van de Amerikaanse schrijfster Kate DiCamillo. Dat komt
mooi tot uiting in ondermeer Despereaux
of het verhaal van een muis, een prinses, een schoteltje soep en een klosje
garen (Querido 2009),
waarvoor ze in 2004 de Newberry Medal in ontvangst mocht nemen, en in Het boek van Beatrice.
In de poppen van Spelhorst lezen we hoe de oude, eenzame zeekapitein
Spelhorst in de etalage van een speelgoedwinkel handpoppen van een koning, een
wolf, een meisje, een jongen en een uil ziet. Onmiddellijk is hij gefascineerd
door de meisjespop.
‘Het meisje had het hartvormige gezicht en de violetkleurige ogen van
iemand die Spelhorst lang geleden had liefgehad. Had liefgehad en was
kwijtgeraakt. Liefgehad en kwijtgeraakt, liefgehad en kwijtgeraakt, het zich
eeuwig herhalende verhaal van de wereld.’
Dit is slechts een greep uit de
vele poëtische, haast filosofische zinnen in dit boek die je even laten
stilvallen. Wanneer Spelhorst de meisjespop wil kopen, zegt de winkelbediende
dat deze handpoppen enkel samen verkocht worden ‘want ze zitten in een verhaal.’
De kapitein stemt toe. Op zijn kamer zet hij de meisjespop voor zich op tafel
en gooit de vier andere achteloos in zijn scheepskoffer. Al rouwend schrijft
hij een brief die hij opgevouwen in de koffer steekt. ’s Avonds huilt de arme
man zich in slaap en hij wordt niet meer wakker.
DiCamillo laat de poppen geanimeerd
met elkaar babbelen wanneer er geen anderen in de buurt zijn. Ze maakt er
bijzondere karakters van, met hier een daar een subtiel humoristisch trekje. De
koning wil de volledige controle en eist dat iedereen hem gehoorzaamt. Dat
leidt tot absurde uitspraken zoals ‘Ik ben een koning,’ zei de koning, ‘dus ik
beveel dat iemand iets laat gebeuren. Ogenblikkelijk.’ De wolf -- DiCamillo
koos voor een meisje -- is trots op haar scherpe tanden en wil woest en
gevaarlijk zijn. Een aandoenlijk detail is haar allergie voor de veren van de
uil, waardoor ze om de haverklap moet niezen. De observator in het gezelschap is
de meisjespop. Zij wijst de andere poppen voortdurend op de schoonheid van de
natuur en droomt ervan om een stuk van de wereld te zien, terwijl de jongen
ernaar verlangt om een grootse daad te verrichten. De uil strooit zijn
wijsheden net iets te kwistig rond, soms tot ergernis van de andere poppen.
Zijn grootste wens is over de wereld vliegen.
Na de dood van de kapitein,
wordt zijn scheepskoffer met de vijf handpoppen erin verkocht aan de voddenman.
De poppen kunnen dit enkel lijdzaam ondergaan, maar hopen dat ze op weg zijn
naar hun verhaal, waarover de winkelbediende sprak. Ze komen terecht in een
groot landhuis. De zusjes Emma en Martha zetten de poppen naast elkaar op de
schoorsteenmantel in een prachtige blauwe kamer en Emma wil meteen een
toneelstuk voor hen schrijven, geïnspireerd op de brief die ze in de
scheepskoffer vond. Hier verrast DiCamillo door de poppen uit elkaar te halen
en hun elk een eigen verhaallijn te geven, waarin het meisje, de wolf, de
jongen en de uil al even van hun droom kunnen proeven.
De poppen worden weer samengebracht voor een majestueus
slotakkoord. Het toneelstuk van Emma vertelt het levensverhaal van kapitein
Spelhorst en tegelijkertijd ervaart de lezer hoe het stuk de dromen van alle
poppen laat uitkomen. Bovendien zet de voorstelling Jane Twiddum aan het denken
over haar eigen verwachtingen van het leven. Zij droomt van reizen en de wereld
verkennen, net zoals de meisjespop. De laatste illustratie laat alles prachtig
op zijn plaats vallen. Onder een nachtelijke sterrenhemel reist Jane op een
kameel door de woestijn. Plukjes van haar losse, lange haren wapperen rebels in
de wind en achter haar rug staat de koffer met de poppen. Hier voel je de
kracht van dit gezelschap om in alle vrijheid nog meer verhalen naar boven te
laten komen. Een veelbelovende vooruitblik naar het tweede deel van de deze trilogie.
Kate
DiCamillo, Julie Morstad: De poppen van Spelhorst. Een verhaal uit Norendië,
Lannoo,Tielt 2025, 160 p. : ill. ISBN 9789020900644. Vertaling van The Norendy
Tales. The Puppets of Spelhorst door Harry Pallemans
deze pagina printen of opslaan