Vertaald proza

BOEKEN NR. 1, JANUARI 2023

Bernhard Schlink: De kleindochter

door Jooris van Hulle

Met zijn roman uit 1995, De voorlezer (Cossee 2018), verfilmd met o.m. Kate Winslet in een van de hoofdrollen, raakte Bernhard Schlink wereldwijd bekend. In 2021 verscheen Die Enkelin, nu door Marcel Misset vertaald onder de titel De kleindochter. Schlink, emeritus hoogleraar rechten aan de Humboldt Universiteir in Berlijn, heeft zich net als in De voorlezer, grotendeels laten inspireren door de politieke en sociaal-economische toestand van Duitsland, zeker na de Wende toen Oost- en West-Duitsland werden herenigd.  

Hoofdpersonage is de 70-jarige Kaspar die na de (zelfgekozen?) dood van zijn vrouw Birgit op zoek gaat naar het waarom van haar daad. Ze hadden elkaar leren kennen in de jaren 1960, toen studenten uit het westen geregeld de grensovergang in Berlijn overstaken om daar hun collega’s uit de DDR te ontmoeten in een poging er achter te komen hoe zij dachten over het politieke systeem dat hun, althans in westerse ogen, werd opgedrongen. Kaspar wil, verliefd als hij is, in de DDR komen wonen, maar Birgit weigert in te gaan op zijn aanbod. Dan regelt Kaspar haar vlucht naar het westen. Hij geeft zijn studies op om haar te kunnen laten studeren en volgt een opleiding als boekhandelaar.
 
In hun relatie komen snel problemen opduiken: Birgit raakt verslaafd aan de drank, ze trekt zich meer en meer terug in haar eigen, besloten leefwereld, trekt naar India omdat ze meent en hoopt daar haar geestelijk evenwicht terug te vinden en wil het nadien, eens ze terug is bij Kaspar, als schrijfster waarmaken. De roman-in-de-steigers raakt niet afgewerkt. He( fragment dat Kaspar na haar dood kan inzien en lezen, verklaart veel voor hem: ze had ooit een relatie met een partijfunctionaris, kreeg een dochter die ze direct na de geboorte afstond en, zoals zal blijken, opgevangen werd in het gezin van haar gewezen minnaar. Kaspar neemt het op zich de dochter van Birgit te gaan zoeken. Zo komt hij aan de weet dat de dochter Svenja heet, dat die nu zelf een dochter van 14 heeft, Sigrun, en dat ze met haar man, Björn, in een klein dorpje woont in de voormalige DDR.
 
In dit gezin, dat het extreem-rechtse ideeëngoed aanhangt, moet Sigrun haar weg weten te vinden. Hoe geïndoctrineerd die is, blijkt uit haar uitspraken: de Holocaust is een verzinsel, dat mensen werden vergast met Zyklon B is een fabeltje, haar grote voorbeeld is Irma Greser, de kampbewaakster uit Ravensbrück die tot op haar proces bleef volhouden dat zij gedaan had wat ze moest doen als Duitse, moslims dreigen de macht over te nemen… Kaspar krijgt het voor mekaar dat Sigrun af en toe bij hem mag verblijven – hij heeft Björn een deel van de erfenis van Birgit beloofd – en leert haar via de muziek en de poëzie een ‘andere’ wereld kennen. Hoe een en ander verloopt en naar een verrassend slot leidt, vormt de spanningsboog binnen de roman.
 
De kleindochter is een overtuigende en in zijn directheid aansprekende roman. Hoe visies tegenover elkaar komen te staan, hoe jongeren meegesleept worden in situaties die hoe dan ook uit de hand dreigen te lopen… Schlink oordeelt noch veroordeelt. Zelfs een rechts-extremist als Björn heeft in zijn idealisme een echte gemeenschap van boeren op te richten, zijn sympathieke kanten. Binnen deze context raakt een roman als De kleindochter een thema aan dat zeker in ons buurland bijzonder gevoelig is en blijft.
 
Bernhard Schlink: De kleindochter, Cossee, Amsterdam 2022, 335 p. ISBN 9789464520385. Vertaling van Die Enkelin door Marcel Misset. Distributie Pelckmans Uitgevers

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri