Poëzie

BOEKEN NR. 6, JUNI 2021

Dorien de Wit: eindig de dag nooit met een vraag

door Dirk De Geest

Uit de debuutbundel van Dorien de Wit spreekt onmiskenbaar een grote overgevoeligheid. Het dichterlijke ik heeft voortdurend de indruk dat er iets veranderd is, dat er iets beweegt, dat er iets scheef zit… Dat ligt aan het feit dat alles wat ze waarneemt haast vanzelf aan een complex denkproces wordt onderworpen. Nochtans betreft het vaak observaties die doodnormaal en zelfs banaal zijn, waarbij de meeste mensen nooit zouden stilstaan. Voor De Wit zijn dat echter allemaal katalysatoren om haar aparte kijk op de wereld in gang te zetten, net als bij Alice in Wonderland.  

De gedichten vertonen, als gevolg van die insteek, vaak een soort van dubbel karakter. Aan de ene kant is er veel ruimte voor wat ik de stand van zaken in de wereld zou noemen. Het dichterlijke ik verwijst meermaals naar wetenschappelijke wetten en principes, die onder woorden brengen hoe de natuur in elkaar zit. Op andere plaatsen vangt de spreker aan met een herinnering of een observatie. Die aanvangszinnen zijn zo vertrouwd dat ze haast futiel lijken, terwijl ze toch gebeurtenissen verwoorden die typisch zijn voor mensen. Haast vanzelf lopen die automatismen echter in de war. Dat uit zich in lichamelijke reacties, in allerlei vragen die het ik zich stelt, in vreemde reacties. Aan het eind van de tekst blijft de situatie doorgaans ambigu. Het lijkt erop dat de normaliteit is hersteld, maar doorgaans is dat slechts schijn, want hoe dan ook zal elke volgende verschuiving, hoe subtiel ook, het evenwicht opnieuw verstoren.  
 
Die thema’s zijn allereerst intimistisch, maar tegelijk onderstrepen ze bij uitstek de existentiële onzekerheid van de hedendaagse mens. De psychische onrust en de verregaande onaangepastheid van de ik-figuur staat symbool voor wat veel mensen vandaag ervaren. Wat deze gedichten zo sterk maakt, is dan ook de schijnbare vanzelfsprekendheid waarmee zogenaamde zekerheden onderuit worden gehaald. Dorien de Wit is een meester in het aanbrengen van dergelijke verontrustende toetsen, die ook de flow van haar taal telkens weer subtiel doen verwarren. De luciditeit waarmee ze hersenspinsels analyseert en voor de lezer ensceneert is verbazingwekkend.
 
Alice heeft geen apart Wonderland nodig, dat merkt ze meteen op als ze rond zich kijkt. En, zoals de titel aangeeft, mensen leggen zichzelf regels op en allerlei rituelen om die onrust enigszins te beheersen. Veel gedichten eindigen dan ook met een halfslachtig voornemen of een zelfbedrog waarmee het ik zichzelf wijsmaakt dat het allemaal niet zo erg is. Het is integendeel erger dan wij vrezen, stelt de lezer vast na het lezen van deze indringende gedichten: de hypersensitiviteit van De Wit maakt zich ongewild meester van ons, waardoor elke handeling ons evenzeer aan het denken en het twijfelen zet. Dat is voor een debuutbundel geen geringe prestatie.  
 
Dorien de Wit: eindig de dag nooit met een vraag, De Arbeiderspers, Amsterdam 2021, 77 p. ISBN 9789029541961. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri