Non-fictie

BOEKEN NR. 7, SEPTEMBER 2023

David de Haan e.a.: Het Delft van Vermeer

door Christophe Van Eecke

Museum Prinsenhof in Delft stelde zichzelf de uitdaging om een tentoonstelling over de zeventiende-eeuwse schilder Johannes Vermeer te maken zonder een enkel schilderij van de meester te kunnen tonen omdat alles voor een grote overzichtstentoonstelling in het Rijksmuseum hangt. De focus werd dan ook verlegd naar een expo over het Delft van Vermeer: de stad waar hij zijn leven doorbracht en waar hij werkte. Door een grote selectie aan objecten, teksten en ander historisch materiaal wordt een beeld geschetst van de leefwereld van de kunstenaar. Dit boek is de begeleidende publicatie, waarin de bevindingen van de onderzoekers meticuleus maar toegankelijk uiteen worden gezet.  

Het boek valt uiteen in vier delen. In het eerste en langste deel worden we chronologisch in de sporen van Vermeers leven meegenomen naar het Delft van Vermeer: hoe zag de stad die hij kende eruit, wie waren zijn familie en vrienden, in welke huizen woonden zij, hoe zag het interieur eruit, in welke kringen vertoefde hij, welke objecten vulden de ruimte…? Deze en andere vragen worden beantwoord aan de hand van archiefmateriaal, schilderijen, historische objecten en archeologische vondsten. De volgende hoofdstukken diepen een aantal aspecten verder uit. Zo beschrijft Arthur Wheelock de artistieke, intellectuele en wetenschappelijke context waarin Vermeer werkte terwijl Babs van Eijk in haar bijdrage ons een beeld van de schilder biedt doorheen de bewaarde archiefdocumenten, zoals het doopregister (waar hij op dezelfde pagina staat als Antoni van Leeuwenhoek), verscheidene bewaard gebleven contracten en de begraafinschrijving. Tenslotte worden we aan de hand van archiefkaarten ook nog meegenomen op een wandeling door Delft met verschillende stopplaatsen waar Vermeer werkte en woonde – locaties die vandaag, indien niet meer zichtbaar, dan toch precies aan te duiden zijn omdat het oude stratenplan van Delft grotendeels ongewijzigd is gebleven.
 
Deze publicatie, die zeer rijk is geïllustreerd (met onder meer zeer goede reproducties van de archiefdocumenten), is een verrijking voor iedereen die geïnteresseerd is in leven en werk van Vermeer. Maar tegelijk verneemt de lezer heel veel over het leven in Delft, en bij uitbreiding in de Nederlanden, in de zeventiende eeuw. Er wordt zeer veel belangwekkende informatie meegegeven, op basis van gedegen wetenschappelijk onderzoek, maar in een taal die ook toegankelijk is voor de geïnteresseerde leek. Het boek is een schoolvoorbeeld van hoe je wetenschap op een bevattelijke en aantrekkelijke manier bij een groter publiek brengt. Zowel voor de museumbezoeker en de liefhebber als voor de professionele historicus is dit een belangwekkende uitgave, aantrekkelijk gepreseneerd en zeer fraai geïllustreerd.
 
David de Haan e.a.: Het Delft van Vermeer, Waanders, Zwolle 2023, 144p. : ill.ISBN 9789462624498 

deze pagina printen of opslaan