Misdaad

BOEKEN NR. 3, MAART 2020

Stephen Chbosky: De denkbeeldige vriend

door Karen Vandyck

Stephen Chbosky is een man van vele talenten. Hij schreef het coming-of-age boek The Perks of Being a Wallflower, net als het script van de gelijknamige film. Maar ook de scenario’s voor de musical Rent, de live-adaptatie van The Beauty and the Beast en de televisieserie Jericho zijn van zijn hand. Na The Perks of Being a Wallflower is De denkbeeldige vriend pas Chbosky’s tweede boek, in een totaal ander genre dan zijn young adultdebuut. Of beter genres, want De denkbeeldige vriend laat zich niet vangen in slechts één enkel genre.
 
Want wat begint als een beklemmend drama, groeit gaandeweg uit naar pure horror sciencefiction in de stijl van de grote Stephen King. Het is begrijpelijk waarom De denkbeeldige vriend wordt vergeleken met King, niet het minst omwille van de omvang van het boek (bijna 800 bladzijden), maar ook omwille van de thema’s, zoals de link tussen de werkelijkheid en horror, het eenzame kind dat de wereld moet redden of de dromenwereld bevolkt door fantastische types.
 
Christopher is zevenenhalf wanneer hij met zijn moeder Kate Reese op de vlucht slaat voor zijn gewelddadige stiefvader Jerry. Als dieven in de nacht springen ze in hun oude stationcar en rijden ze de staatsgrenzen over naar Pennsylvania. Christophers moeder is doodsbang dat Jerry hen op het spoor zal komen en het afgelegen plaatsje Mill Grove lijkt een ideale verstopplaats ‘omdat het verborgen leek voor de rest van de wereld. Eén snelweg ernaartoe. Eén snelweg eruit. Omringd door bomen. Ze kenden er niemand. En niemand kende hen, dus Jerry kon hen niet vinden.’
 
Kate vindt een baantje als zorgkundige in het plaatselijke rusthuis Shady Pines en Christopher zelf sluit vriendschap met Ed Speciaal, die net als Christopher last heeft met lezen. Dan verdwijnt Christopher plots, zes dagen lang hoort niemand iets van de jongen tot hij al aan de rand van het bos van Mission Street wordt gevonden. Na zijn verdwijning is Christopher niet meer dezelfde jongen, zijn punten op school stijgen onverklaarbaar en hij raakt bevriend met de populaire tweeling Matt en Mike.
 
Ook heeft Christopher plots de onweerstaanbare drang om een boomhut te bouwen op de open plek in het bos van Mission Street. Samen met Ed Speciaal, Matt en Mike sluipt Christopher ’s nachts uit zijn bed om aan de boomhut te werken. Deze moet immers voor kerstdag klaar zijn. Dat wordt hem ingefluisterd door ‘de aardige man’ met wie Christopher sinds zijn verdwijning communiceert en die hem allerlei opdrachten geeft. Maar zijn denkbeeldige vriend vertelt hem steeds alarmerender zaken en het wordt Christopher stilaan duidelijk dat het lot van de wereld in zijn handen ligt.
 
De eerste helft van De denkbeeldige vriend leest als een coming-of-age verhaal waarin de bijna achtjarige Christopher veel te snel moet opgroeien en worstelt met het dagelijkse leven. In deze context verbaast het helemaal niet dat Christopher een denkbeeldige vriend heeft die hem warmte geeft en aan wie hij zijn verhaal kwijt kan. Chbosky neemt ook ruim de tijd om de andere personages in Mill Grove diepgang te geven, zoals Christophers moeder Kate, de sheriff, rusthuisbewoner meneer Ambrose of de tiener Mary Katherine. Personages die later nog een belangrijke rol zullen spelen in het verhaal.
 
Geleidelijkaan bouwt Chbosky de spanning op en begint er onder de vreedzame oppervlakte van Mill Grove vanalles te borrelen. Eerst subtiel, maar gaandeweg wordt duidelijk dat er iets duister aan de hand is in het dorpje. Naarmate De denkbeeldige vriend vordert, duiken steeds vreemdere personages op, zoals de ‘brievenbusmensen’ die met dichtgenaaide mond en ogen op wacht staan. De fantasy en horror nemen toe en De denkbeeldige vriend gaat steeds meer richting pure horror.
 
Het maakt dat de lezer door het hele boek zit opgescheept met een ongemakkelijk gevoel. Eerst omdat je niet weet wat er aan de hand is in Mill Grove, daarna of het wel goed zal aflopen met Christopher en co. Chbosky weet de nieuwsgierigheid van de lezer te prikkelen door onverwachte wendingen in een fantasierijke plot. Onderhuids zitten thema’s als religieuze symboliek, (huiselijk) geweld tegen vrouwen en kinderen, alcoholisme, zelfmoord of bedrog.
 
Stephen Chbosky heeft een vlotte, beeldende schrijfstijl wat maakt dat het boek er ondanks zijn lengte vlot doorgaat. De personages zijn sterk uitgewerkt en komen tot leven voor je ogen. De denkbeeldige vriend is niet alleen door zijn omvang een klepper, hoewel enig redactioneel snoeiwerk het boek compacter en nog sterker zou hebben gemaakt.
 
Stephen Chbosky: De denkbeeldige vriend, Bruna, Amsterdam 2019, 778 p. Vertaling van Imaginary Friend door Saskia Peterzon-Kotte. ISBN 9789400510319. Distributie: Standaard Uitgeverij 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri