Nederlands proza

BOEKEN NR. 3, MAART 2020

Arthur Japin: Geluk, een geheimtaal. Dagboeken 2008-2018

door Jo Vanderwegen

Geluk, een geheimtaal. Dagboeken 2008-2018 is het vervolg op Zoals dat gaat met wonderen, dat Japins dagboeken tussen 2000 en 2007 bevatte. Beide verschenen in de prestigieuze reeks Privé-domein van de Arbeiderspers. Net als in de eerdere dagboeken toont Japin, met een verleden als begenadigd acteur en danser, dat hij bereid is alle schilden te laten vallen. Hij toont zich kwetsbaar en open naar zijn omgeving, naar zijn vrienden en ook naar de lezer. Parallel aan het schrijfproces van het dagboek gaat Japins leven natuurlijk gewoon door. In was hij reeds internationaal doorgebroken met De zwarte met het witte hart (1997) en had ook nog veel succes geboekt met onder meer Een schitterend gebrek (2003). Japin beschrijft zijn literaire optredens, het leven met zijn geliefden Lex en Ben, zijn herinneringen aan een moeilijke jeugd.
 
Onvermijdelijk komt bij de lezer al snel de vraag opborrelen of de auteur bij het schrijven louter het vastleggen van herinneringen, het verwerken van emoties en het op een rijtje zetten van de gebeurtenissen van de dag voor ogen had, óf dat hij al welbewust op de lezer focuste, en dus schreef met als doel te publiceren. Om maar een voorbeeld geven: aanvankelijk schreef de dichter Leonard Nolens zijn dagboeken voor zichzelf, maar nadat een eerste publicatie (Stukken van mensen, 1989) een geweldig succes genoot, wist hij bij het schrijven van de volgende delen (Blijvend vertrek, 1993 en De vrek van Missenburg, 1995) dat duizenden lezers over zijn schouder meekeken. Onmiskenbaar is dat gegeven van invloed op de schrijfstijl.  
 
Heeft de lezer van Geluk, een geheimtaal daar last van? Nee, in het geheel niet; de dagboeken lezen als een vlot geschreven roman, met dialogen en rake typeringen. Japin verkeert met schrijvers als Edmund White, treedt op in Brussel met David Mitchell en heeft een schoonzus werkzaam in The Oval Office (haar man was immers de officiële videograaf van Barack Obama). We lezen mee hoe Japan ervoor zorgt – in de nasleep van zijn onderzoek voor De zwarte met het witte hart én op vraag van de Ghanezen – dat het hoofd van een Ghanese koning, al meer dan honderd jaar op sterk water in bezit van het Leids Universitair Medisch Centrum, terugkeert naar Ghana en hoe het ter plekke ceremonieel wordt ontvangen.
 
Ook zijn boek Een schitterend gebrek zette raderen in gang; de arts die zich jarenlang inzette voor de vrijspraak van de ten onrechte van moord beschuldigde verpleegster Lucia de Berk, vertelt Japin dat ze besloot haar bevindingen openbaar te maken na het lezen van Een schitterend gebrek, waarin toevalligerwijs ook een Lucia een van de hoofdrolspelers is.  
 
Maar ook zonder al deze fascinerende contacten weet Japin de lezer te boeien; zijn pen is krachtig genoeg om doorheen de beschrijving van literaire ontmoetingen, de verliefdheden en de wereldgebeurtenissen een analyse van zijn eigen ik te verweven met herinneringen aan een jeugd waarin zijn schrijvende vader zelfmoord pleegde. De lezer krijgt het gevoel heel dicht bij de mens Arthur Japin te komen. Daarenboven is Geluk, een geheimtaal ook een waardevol tijdsdocument geworden, beschreven door de ogen van een veelzijdig en aimabel kunstenaar.
 
Arthur Japin: Geluk, een geheimtaal. Dagboeken 2008-2018, De Arbeiderspers, Amsterdam, 2019, 376 p. ISBN 9789029540506. Distributie L&M Books 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri