Nederlands proza

BOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2020

Tommy Wieringa: Totdat het voorbij is

door Ans Vervaet

Totdat het voorbij is van Tommy Wieringa is een bundeling korte teksten waarin de auteur het leven als jonge vader beschrijft aan de hand van indrukken, alledaagse gebeurtenissen en mijmeringen. In een eerste tekst schrijft hij over de registratie van zijn pasgeboren dochter bij de burgerlijke stand, wat een allesbehalve spannende aangelegenheid is. Niet zijn dochter, maar het soort pen waarmee het geboortebewijs ondertekend moet worden, steelt de hoofdrol. Volgens de beambte zal de inkt van Wieringa’s favoriete pen, waarmee hij de handtekening zette, de tand des tijds niet doorstaan.  
 
Als Wieringa het nieuwe document ondertekent met de juiste pen, denkt hij aan de manuscripten die hij geschreven heeft: ‘[…] alles vulpeninkt, niks scripta manent. Als mijn dochter oud is en ik dood, zal het zijn alsof ze niet geschreven werden.’ Het is een eerste voorbeeld van hoe Wieringa de vergankelijkheid van het leven en schrijven met elkaar linkt. Daarnaast schemeren nog twee andere thema’s door in de fragmenten: de jeugd van zijn dochters in vergelijking met die van zichzelf, en jeugdigheid of het leven in het algemeen.  
 
Zelf kinderen hebben, doet onvermijdelijk terugdenken aan de eigen jeugd – en die was bij Wieringa niet bepaald rooskleurig. Zo denkt hij aan een bepaalde scène waarin zijn moeder hem strafte omdat hij te lamlendig en onverschillig op een paard had gezeten. Als hij die anekdote op latere leeftijd aan zijn moeder vertelt, reageert ze verontwaardigd:
 
‘juist dat heb je onthouden? En al die andere keren dat ik je heb opgetild, geknuffeld, in slaap gezongen en getroost niet?’
 
Wieringa beseft dat, hoe hard hij zijn best ook doet als vader, je geen controle hebt over wat een kind opslorpt en welke daden of gebeurtenissen de grootste indruk nalaten. In de verschillende fragmenten kijkt Wieringa op een overschouwende manier naar zijn rol binnen het gezin, want wat is de rol van de vader uiteindelijk? Hij begrijpt dat het zijn ‘enige taak in dit leven nog [is] om [zijn dochters] veilig naar de overkant te brengen. Niks anders. Alleen dat, onderweg schaduwen opslokkend waar [hij] kan.’
 
Met verwondering kijkt hij ook naar de speelsheid en de luchtigheid waarmee zijn dochters in het leven staan – en houdt zijn hart vast voor de omwenteling. Want wanneer verliezen we dat onschuldige? Wanneer stoppen we ermee alles te willen weten en beseffen we dat het leven ook zijn zwarte kanten heeft? Wanneer beginnen we ons over dingen zorgen te maken en stoppen we met dansen, spelen, leren, nieuwsgierig kijken? ‘Het is begonnen,’ schrijft Wieringa, ‘de angst voor monsters onder het bed maakt langzaam plaats voor meer prozaïsche dingen zoals de dood van haar geliefden.’  
 
Wieringa probeert het allemaal vast te houden, voordat het te laat is en de jeugd gepasseerd. Maar hoe hij ook probeert, zelfs de mooiste woorden die aan zijn pen ontspruiten, kunnen nooit het moment en het gevoel vatten: ‘Met twee dochters schiepen mijn geliefde en ik twee handenvol tijd, die ons onherroepelijk door de vingers glipt.’  
 
Wieringa’s dochters zorgen voor weemoedige overpeinzingen, prachtig neergepend in korte fragmenten, maar los daarvan is Totdat het voorbij is vooral een bewijs van de onmetelijke liefde van een vader voor zijn twee dochters. Ondanks de minder leuke kanten, zoals vele verplichtingen en minder vrijheid, bejubelt Wieringa het vaderschap, want ‘kinderen geven ons een ander, vriendelijker gezicht’ en ‘hoe kun je ongelukkig zijn als je de wereld opnieuw ziet beginnen’? Wieringa beseft dat de tijd vliegt en het geen zin heeft om die te proberen vasthouden: een ‘aandachtige toewijding aan het heden’ is waar hij momenteel alles op inzet.  
 
Tommy Wieringa: Totdat het voorbij is, De Bezige Bij, Amsterdam 2019, 63 p. ISBN 9789403132907. Distributie Standaard Uitgeverij 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri