Vertaald proza

Rafael Chirbes: Het schot van de jager

door Jan Baes

Wat veroorzaken herinneringen anders dan pijn, als niets van wat ze ons allemaal laten zien zal terugkeren". Zo luidt het in deze korte roman (uit 1994) van Rafael Chirbes, die met zijn drie laatste boeken (De lange mars, De val van Madrid en Een fraai handschrift) een indrukwekkend fresco schilderde van de recente Spaanse geschiedenis, en die, zoals ook nu weer blijkt, tot de interessantste schrijvers van zijn taalgebied moet worden gerekend.
 
Dit keer echter is er geen sprake van een vlechtwerk van verhalen en personages dat een beeld wil neerzetten van een tijdperk, maar gaat het om het portret van een man die in de laatste uren van zijn leven de balans opmaakt en tot het besluit komt dat er weinig is om met vreugde op terug te kijken. En dat ondanks het feit dat hij een op het oog gelukkig huwelijk kon sluiten, twee mooie kinderen op de wereld zette en een zakencarrière glansrijk kon afsluiten met een chic huis in Madrid en een magnifieke villa aan zee in zijn geboorteplaats. Nu echter, met de dood voor ogen en alleen in zijn grote huis, met enkel een trouwe bediende om voor hem te zorgen, ziet hij in dat alles een grote leugen is geweest. Het huwelijk dat wederzijds eindigde in bedrog, de kinderen waarmee hij nooit echt contact kreeg en die geen enkele dankbaarheid tonen ("Je maakt vuile handen om te zorgen dat je kinderen dat niet hoeven te doen"), de zaken ten slotte die in het begin inderdaad veel dubieuze kanten hadden: een uitkomst dus die per saldo alleen maar negatief blijkt aan te tikken. En die maakt dat "de herinnering [terugkomt] als een vijand die nooit wordt verslagen".
 
Een oefening in weemoed die maakt dat de antipathie en de weerzin die men eerst voor de hoofdpersoon koestert, langzaam omslaan in begrip en mededogen, gevoelens die altijd opkomen als men dieper op de dingen ingaat. 
 
Rafael Chirbes: Het schot van de jager, Menken, Kasander & Wigman, Leiden 2004, 129 p. ISBN 90-74622-48-8. Vertaling van Los disparos del cazador  

Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf 2004 

deze pagina printen of opslaan