Vertaald proza

BOEKEN NR. 9, OKTOBER 2018

Yu Hua: Flesjes knallen

door Jo Vanderwegen

De Chinese chrijver Yu Hua (geb. 1960) baarde in het verleden opzien met romans als De bloedverkoper (2004) en Broers (2012). Leven! (1995) dan weer werd verfilmd door een van de grootste Chinese filmregisseurs, Zhang Yimou. Nu is er een overzicht van zijn kortverhalen, vertaald onder leiding van de eminente Jan De Meyer. Het is onder meer zijn verdienste om de Chinese moderne literatuur tot bij de Nederlandstalige lezer te brengen. Zijn werk als vertaler en als medeoprichter van het helaas intussen ter ziele gegane tijdschrift Trage Vuur (dat als doel had moderne Chinese literatuur aan te bieden via een rechtstreekse vertaling uit de brontaal), kan niet onderschat worden. Ook nu verschenen een aantal van de verhalen al een keer eerder in het Nederlands, al dan niet in het genoemde tijdschrift. De overige zijn voor het eerst vertaald. Verscheidene vertalers werkten mee aan onderhavige uitgave.
 
De selectie van de verhalen opgenomen in Flesjes knallen gebeurde door Yu Hua zelf, en toont ‘mijn andere manier van leven’, zoals hij meermaals in interviews uitlegde. Ook werden ze allemaal geschreven voor het jaar 2000; nadien publiceerde Yu Hua alleen nog romans, novellen en essays. Van de laatste twee categorieën zijn om onduidelijke reden helaas nog geen vertalingen in het Nederlands verschenen.
 
Flesjes knallen nu. Het titelverhaal (een vertaling van Mathilda Banfield) verhaalt over hoe de ik-figuur met steeds meer vrienden gaat meehelpen de echtelijke problemen van een bezoeker op te lossen. ‘Als we een flesje leeg hadden gooiden we het in de lucht, en daarna gooiden we er nog een achteraan, zodat de flesjes tegen elkaar ketsten in de lucht en uit elkaar spatten, zodat het glas als ijsschilfers naar beneden kwam vallen. Dat spelletje noemden we ‘flesjes knallen’’, aldus het einde van dit in vlot Nederlands vertaalde verhaal.
 
De zwarte humor, één van de kenmerken van het werk van Yu Hua, zien we in tal van rake observaties en in de beschrijvingen van de relaties tussen mensen onderling. Meer dan eens maakt de humor plaats voor geweld, zoals in ‘Voorbestemdof ‘Ik heb geen eigen naam’.  
 
Sommige verhalen bevatten aspecten van magisch-realisme, zoals ‘Doodsrelaas’, waarin fietsers en oude vrouwtjes plots lijken op te duiken en auto’s wegspringen voor de ogen van de verteller. Ronduit poëtisch en beeldend is ‘Bloed en pruimenbloesems’ waarin met bloed besmeurde bladeren door de lucht dwarrelen – het kost de lezer geen enkele moeite om de film voor zijn ogen af te spelen. Het is één van de verhalen die alleen al omwille van het krachtige, treffende taalgebruik vragen om onmiddellijk herlezen te worden. Minder te pruimen zijn verhalen zoals ‘Liefdesverhaal’, waarvan het stroeve Nederlands de vreugde van het lezen van ‘echte’ Chinese teksten meermaals in de weg zit.
 
Het mag de pret niet drukken: Jan De Meyer heeft uitstekend werk afgeleverd, we wachten op verdere vertalingen van essays en ander werk van Yu Hua. Het boek is trouwens voorzien van een beknopt maar zeer lezenswaardig nawoord over het leven en werk van Yu Hua. Wel blijven we zitten met de vraag waarom de uitgever de oorspronkelijke titel (‘Ik heb geen eigen naam’) – tevens de titel van één van de opgenomen teksten – verving door Flesjes knallen. Maar verder: alle lof om eindelijk weer ruimte te maken voor originele vertalingen van internationaal talent met een eigen stem.
 
Yu Hua: Flesjes knallen, De Geus, Amsterdam 2018, 320 p. ISBN 9789044540246. Vertaling van Wo meiyou ziji de mingzi door Jan De Meyer e.a. Distributie L&M Books. 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri