Vertaald proza

BOEKEN NR. 9, OKTOBER 2018

Anna Kim : De grote thuiskomst

door Jo Vanderwegen

Zowat de hele Duitstalige pers reageerde enthousiast bij de vooraankondiging van Die große Heimkehr begin vorig jaar. Een vuistdikke roman over het Korea van de twintigste eeuw, geschreven door de winnares van de Europese Literatuurprijs 2012 voor Oostenrijk, zelf van Koreaanse komaf: dat moest wel een schitterend boek opleveren. Bij het verschijnen van het werk, bedaarde het aanvankelijke enthousiasme, maar dat weerhield uitgeverij Signatuur er niet van in een Nederlandse vertaling te investeren.
 
Anna Kim vertelt in De grote thuiskomst de loodzware geschiedenis van Korea na de Tweede Wereldoorlog, en zoomt daarbij vooral in op de gebeurtenissen rond het einde van de jaren ’50, toen het noorden gebukt ging onder het stalinistische bewind van Kim Il Sung en het zuiden onder de gewelddadige dictatuur van Syngman Rhee.
 
Een nobel doel, want de geschiedenis van het moderne (Zuid-)Korea kreeg tot nog toe weinig aandacht in het Westen. Slechts de laatste jaren beginnen schrijvers zoals Han Kang en Hwang Sok-yong mondjesmaat een tip van de sluier op te lichten. Langs de andere kant betekent dat ook dat Anna Kim de lezer heel veel context en algemene geschiedenis moet meegeven om de gebeurtenissen te plaatsen.
 
De schrijfster wil het daarenboven over zowat alle Koreaanse politieke thema’s hebben van de 20ste eeuw, zoals daar zijn: de vooroorlogse Japanse kolonisatie, de Tweede Wereldoorlog, de daaropvolgende Koreaanse burgeroorlog, het communistische terreurregime in het noorden, de dictatuur in het zuiden, het lot van de Koreaanse vluchtelingen en immigranten in Japan, de weeskinderenproblematiek… Al deze informatie moet ingepast worden in een verhaal over driehoeksverhouding tussen twee jongens en een mysterieuze jonge vrouw. Het hoeft geen betoog dat Kim daarmee de lat erg hoog legt voor zichzelf.
 
Omdat de auteur er terecht van uitgaat dat de gemiddelde westerse lezer niet goed op de hoogte is van die historische achtergronden, onderbreekt ze het verhaal van De grote thuiskomst talloze malen voor lange, maar wel zéér interessante non-fictie passages die het Korea van die tijd schetsen. Die passages breken helaas vaak op ongeloofwaardige in het verhaal in: personages halen continu krantenartikels uit hun broekzakken, of geven ongevraagd aan elkaar politiek-historische analyses tijdens de loop van hun dagelijkse gesprekken.
 
Maar het grootste struikelblok ligt in het feit dat Anna Kim haar hele verhaal heeft geconstrueerd rond diezelfde historische gebeurtenissen of sociale wantoestanden. Hierdoor dobbert de plot stuurloos in het rond. Het verhaal staat volledig ten dienste van een amalgaam aan thema’s en wordt nergens spannend of geloofwaardig. Anna Kim is duidelijk niet uit hetzelfde hout gesneden als Jung Chang, die 25 jaar geleden wél een soortgelijke oefening tot een goed einde bracht met het magistrale Wilde Zwanen. Han Kang dan weer beperkte zich in haar doordringende Mensenwerk tot slechts één gruwelijk thema uit het recente Koreaanse verleden.
 
Bovendien zitten er nog een hoop andere onvolkomenheden in De grote thuiskomst: het tempo is onregelmatig, belangrijke neventhema’s worden zonder uitleg van het ene op het andere moment verlaten, personages handelen haaks op hun geschilderde karaktertrekken en sommige metaforen zijn potsierlijk. De grote thuiskomst is daarentegen wél interessant in de niet-fictionele passages. In die mate dat het meteen duidelijk is dat Anna Kim haar zorgvuldige opzoekingswerk beter tot een persoonlijke analyse van het twintigste-eeuwse Korea zonder meer had gesmeed.
 
De kwaliteit van de Nederlandse vertaling is niet denderend. Ondanks bovenstaande inhoudelijke kritiek, schrijft Anna Kim in een natuurlijk en vlot lezend Duits. Daar krijgen we met De grote thuiskomst een stroef Nederlands voor in de plaats. Afgezien van enkele storende germanismen, leunt de woordkeuze en zinsbouw te dicht bij het Duits aan zodat het soepele taalgebruik uit het origineel voor een groot deel verloren gaat. De Nederlandse uitgave moet het bovendien stellen zonder kaartje van Korea en Japan met daarop alle steden waar het verhaal zich afspeelt.
 
Anna Kim: De grote thuiskomst, Signatuur, Amsterdam 2018, 528 p. ISBN 9789056726010. Vertaling van Die große Heimkehr door Goverdien Hauth-Grubben. Distributie Standaard Uitgeverij 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri