Poëzie

BOEKEN NR. 9, OKTOBER 2018

Peter Swanborn : Het wolkenreparatieatelier

door Dirk De Geest

Dat Peter Swanborn het in zijn poëzie vooral moet hebben van rake observaties en een suggestieve sfeerschepping, bleek al uit zijn vorige bundels. Zowel Tot ook ik verwaai als Het huis woont in mij ormuleerden indringende gedachten over het geheugen en dementie, over de manier waarop herinneringen ons maken tot wie wij vandaag zijn.
 
Met zijn jongste bundel, Het wolkenreparatieatelier, zoekt Swanborn deels een nieuwe thematiek op. Ditmaal richt de dichter zich vooral op de buitenwereld. Met name de manier waarop de mens zich verhoudt tot de natuur vormt de aanleiding voor een aantal fascinerende gedichten. Daartoe observeert Swanborn vooral de manier waarop de natuur verschijnt in de menselijke stedelijke omgeving, in plantsoenen, op gevels, in de tuin. De mens verschijnt hier veelal als een destructieve of op zijn minst onbegrijpende kracht: hij wiedt onkruid, verjaagt dieren, merkt de natuur vaak niet eens op. Omgekeerd worden natuurelementen (planten, vogels, vlinders) geregeld voorgesteld als volstrekt autonome wezens, die blijk geven van een niet te stuiten vitale energie. Dat gebeurt onder meer via het gebruik van goedgekozen personificaties en een beeldspraak die aan plant en dier menselijke eigenschappen geeft. Swanborn houdt er daarbij van om de informatie als een soort van raadsel te doseren, zodat de lezer pas na enige omcirkelende regels te weten komt waarover het vers precies handelt.
 
Daarenboven betrekt die creatieve beeldspraak mens en natuur voortdurend op elkaar. De oren van een attente haas worden schotelantennes, bijen zijn machinaal bedrijvige kompels, en omgekeerd worden menselijke rituelen ontmaskerd als ijdele gebaren die de tijd en de slijtage niet in bedwang kunnen houden. Dat inzicht maakt van het dichterlijke ik ook noodgedwongen een observator-buitenstaander, iemand die enigszins verloren in de wereld rondloopt. Hier en daar worden in Het wolkenreparatieatelier ook verzen opgenomen die handelen over de kindertijd en de poëzie, en die daardoor aansluiten bij de eerdere bundels. In deze nieuwe context blijven ze uitstekend resoneren, maar ze tonen tegelijk ook de marginale positie van het individu en zijn bekommernissen. Daarnaast laten deze gedichten expliciet zien hoe de dichter, ook bij zijn observaties van de omringende natuur, in feite zoekt naar verwondering, naar een diepere loutere ervaring die aansluit bij de epifaniegedachte van de modernisten. Die rijke en tegelijk consistentie thematiek leidt in deze bundel alleszins tot een aantal boeiende gedichten.
 
Peter Swanborn: Het wolkenreparatieatelier, Podium, Amsterdam 2018, 56 p. ISBN 9789057599118. Distributie Elkedag Boeken

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri