Poëzie

Anna Enquist: Nieuws van nergens

door Dirk De Geest

Anna Enquist is in zekere zin al jarenlang het slachtoffer van haar eigen succes. Hoewel (of precies omdat) haar werk bijzonder populair is en herdruk na herdruk beleeft, wordt zij door de literaire recensenten niet meteen met open armen onthaald. Integendeel, de lof is doorgaans zuinig en vaak vallen daarbij termen als 'sentimentaliteit' en 'gemakkelijke emoties'. Die kwalificaties zijn volstrekt onterecht. Dat de verzen van Enquist mensen kunnen raken, is geen bijverschijnsel; het betekent dat haar poëzie gaat over herkenbare thema's en gevoelens. Tegelijk echter is deze lyriek allerminst een rechtstreekse uitdrukking van persoonlijke ideeën, maar integendeel een intrigerend taalkunstwerk, dat veel gelaagder en complexer is dan velen doen voorkomen. 

Op een eerste niveau lijkt Nieuws van nergens ook letterlijk vooral gelegenheidspoëzie en 'nieuws'. Veel verzen zijn geschreven bij verjaardagen en overlijdens van collega's of voor specifieke gelegenheden. Op die manier sluit de dichteres aan bij een zekere actualiteit, al is die vooral persoonlijk van aard. Tegelijk echter vormen die aanleidingen slechts een vertrekpunt voor een meer algemene poëtische vraagstelling. Enquist gaat in de meeste van haar verzen op zoek naar sporen van wat voorbij is of afwezig. In die zin verwoordt haar poëzie de spanning tussen verleden en heden, een spanning die verbonden is met die tussen band en breuk. Dat thema wordt echter intens verwoord door vooral te focussen op concrete objecten en beelden. De taal van Enquist is daardoor bijzonder aanschouwelijk. De dichterlijke ik is daarbij wel aanwezig, maar veelal blijft het onderkoeld emotioneel op de achtergrond. Daarbij wordt deze poëzie geschraagd door een klassieke opbouw en een stijlvol taalgebruik. Enquist blijft klassiek, maar die minder modieuze positie doet niets af aan de hoge kwaliteit van haar poëzie. Vrijwel ieder gedicht wint bij een geduldige en herhaalde lectuur extra aan belang, en dat kan niet zo vaak van een dichtbundel gezegd worden. 

Anna Enquist: Nieuws van nergens, De Arbeiderspers, Amsterdam 2011, 57 p. ISBN 9789029572149. Distributie L&M Books 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri