Nederlands proza

BOEKEN NR. 7, JULI 2017

Frank Lemahieu: Het verderfelijk materiaal

door Jooris van Hulle

Het bleef lang wachten op een nieuwe publicatie van Frank Lemahieu. In 1989 verscheen zijn verhalenbundel De andere kant, nadien bleef het stil rond hem. Met de roman Het verderfelijk materiaal neemt hij opnieuw de draad van de fictie op.

In een strak in de hand gehouden tijdskader, van 11 november 2015 tot 24 december 2015 (het principe van de timelock, dat doet denken aan de misdaadroman – en inderdaad: er vallen lijken in het verhaal) legt hij bloot wat aan geheimen leeft binnen de familie Parel.

Kort samengevat, zonder alles direct prijs te geven, komt het hierop neer: Hubert Parel gaat op zoek naar de verborgen betekenis in de roman ‘Het vijfde wiel’, gepubliceerd kort na de zelfgekozen dood van zijn broer Ivo.

Welk signaal heeft Ivo willen geven met de verwijzing naar het schilderij ‘Naakte baadsters’ van Theo van Rysselberghe, die naast het klassieke en gekende doek ook een apocriefe versie zou gemaakt hebben met een zesde vrouw erbij, ietwat op een rots in zee afgezonderd van de andere. Lemahieu benadert het familieverhaal vanuit wisselende invalshoeken met in de hoofdrol Hubert, zijn schoonzus Liesbeth, Marie, de 87-jarige moeder van Hubert en Ivo die in een rusthuis verblijft en, eerder dan zijdelings, een zekere Jeroen die ooit  kunsthistorische studies begon en nu door Hubert wordt ingeschakeld om klaarheid te scheppen rond het Van Rysselberghe-schilderij.

Dat uiteindelijk niet alles even fraai oogt, wordt al gesuggereerd in de titel: het DNA van de Parel-dynastie bevat onvolkomenheden die als een loden gewicht drukken op de verhoudingen binnen de familie. Dat een en ander te maken heeft met een fout gelopen jeugdliefde, verklaart veel, zoniet alles.

Frank Lemahieu heeft zijn verhaal in een bijbels kader geplaatst, van een ‘Genesis’-hoofdstuk tot en met de ‘Apoclayps’ en de ‘Openbaringen’. Met het teruggrijpen naar de techniek van de roman-in-de-roman (de manier waarop ‘Het vijfde wiel’ mee de plot vooruit stuwt) raakt Lemahieu het thema aan van de relatie tussen werkelijkheid en fictie:

‘hoe groot moet de factor zijn waarmee je fictie vermenigvuldigt om realiteit als resultaat te hebben?’; of nog, gevat binnen een citaat van André Gide: ‘Geschiedenis is fictie die heeft plaatsgevonden, en fictie is geschiedenis die had kunnen plaatsvinden.’

In zijn breedvoerigheid waarmee het geheel wordt aangereikt, dreigt de roman wel eens te ontsporen. Ook beelden en vergelijkingen zijn niet steeds even overtuigend. Wat te denken van deze: ‘Zijn droom kleeft aan zijn hersenschors als het eigeel aan zijn boterham.’

En dat Hubert dan nog even ‘een wijle’ stil blijft zitten, lijkt wel erg gedateerd. Op het omslag kondigt Lemahieu aan dat ‘een volgende roman al in de steigers staat’. Laat hem er een steviger bouwwerk van maken.

Frank Lemahieu: Het verderfelijk materiaal, Boekscout Soest, 2017, 260 p. ISBN 9789402234305.

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri