Vertaald proza

V.S. Naipaul: Een huis voor meneer Biswas

door Kris van Zeghbroeck

De 100ste Nobelprijs voor Literatuur werd dit jaar door de Zweedse Academie voor de Letteren toegekend aan de Brits-Caribische auteur V.S. (Vidiadhar Surajprasad) -- voor de vrienden kortweg Vidia -- Naipaul. Na de dichter Derek Walcott (1992) is Naipaul de tweede Caribische auteur die deze prestigieuze prijs in het voorbije decennium mocht ontvangen. Naipauls hindoe-grootvader emigreerde in de tweede helft van de 19e eeuw van Indië naar het Caribische eiland Trinidad, waar Vidia als derde-generatie-migrant opgroeide. Hij studeerde Engelse literatuur in Oxford en vestigde zich in Londen. Ondanks zijn afkomst ontwikkelde hij een uitgesproken Brits profiel wat hem in 1990 het ridderschap opleverde. 'Sir' V.S. Naipaul wordt daarom als een buitenbeentje binnen de postkoloniale literatuur beschouwd. Toch heeft hij zich nooit ingehouden om de uitwassen van het (post)kolonialisme aan de kaak te stellen. Zijn hele oeuvre is ervan doordrenkt. Zijn literaire meesterschap staat buiten kijf, maar zijn arrogante, rechtse aanpak ("Naipaul is een groot schrijver, met een karakter van een varken" -- 'Le nouvel observateur') maakt hem controversieel. Vooral de derdewereldlanden beschuldigen hem ervan de wereld door een westerse bril te bekijken. Door zich boven alles en iedereen te plaatsen en gul met kritiek rond te strooien heeft hij echter de eigenschap vrijwel iedereen tegen zich in het harnas te jagen. Aanhangers van Naipaul worden 'Naipaulianen' genoemd: i.e. "rechts, conservatief en racistisch". Dat neemt niet weg dat Naipaul als schrijver én Nobelprijswinnaar op een brede internationale erkenning kan rekenen. Zijn onvoorwaardelijke zoektocht naar intellectuele waarheid mag, hoe aanstootgevend soms ook, niet aan ons voorbijgaan. De Zweedse Academie prijst Naipauls combinatie van scherpzinnige vertelkunst en "nauwgezet onderzoek in werken die ons ertoe dwingen de aanwezigheid te zien van onderdrukte geschiedenissen."

Naipaul mag dan afstand nemen van zijn Caribische roots, hij dankt er de uiteindelijke ontdekking van zijn schrijverschap aan. Zijn eerste werken zijn lichter van toon en hebben zijn geboorte-eiland Trinidad tot onderwerp. Met de in de reeks 'De twintigste eeuw' herdrukte Een huis voor meneer Biswas -- dat door velen als zijn belangrijkste werk beschouwd wordt -- kende hij zijn internationale doorbraak. Hierin schildert hij indirect een portret van zijn vader, een journalist die aan zijn verstikkende familiebanden wil ontsnappen, maar aan zijn schrijversaspiraties tenonder gaat.

V.S. Naipaul, Een huis voor meneer Biswas, Atlas Amsterdam, 2000, 586 p., € 995. ISBN 9045006723. Vert. van: A house for Mr. Biswas door Golüke, Guido

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2000

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri