Vertaald proza

Milena Jesenská, Hank Geerts (naw.): De weg naar eenvoud

door Erik de Smedt

De geadresseerde van Franz Kafka’s Brieven aan Milena was zelf een productief publiciste en vertaalster. Voor de ‘Moldaviet’-reeks met kleine boekjes Tsjechische literatuur, werden zeven van haar columns en artikelen geselecteerd en vertaald. De verwoording doet op het eerste gezicht een tikje ouderwets aan, maar hun inhoud doorstaat moeiteloos de tand des tijds. Jesenská gaat meestal uit van enkele concrete observaties, die ze vervolgens scherpzinnig analyseert. Ze laat haar filosofische analyse uitgroeien tot een ethische beschouwing vol levenswijsheid. In de voorkeur van mensen voor het versierde ten nadele van het eenvoudige ziet ze de onverzadigbare menselijke hang naar meer. Het tegendeel, matigheid, veronderstelt zekerheid: ‘Zekerheid wordt verkregen door mensen die geleerd hebben te verliezen zonder wanhopig te worden, die de kunst verstaan iets te verkrijgen zonder zich te buiten te gaan en zonder dat ze met het verworvene de gaten in hun eigen onverzadigbaarheid willen stoppen.’ Zo pleit ze ook voor een leven in het nu, voor een tempering van het individualisme en zingt ze de lof van gezamenlijke skivreugde. Autobiografisch en politiek geladen is ‘De kunst te blijven staan’, over waardig verzet en ‘de moed zich tot zijn vaderlandsliefde te bekennen’. Een uitgebreid nawoord gaat in op Jesenská’s persoon en werk, haar ‘zoeken naar een levenshouding wars van sociale geplogenheden en franje, gericht op eenvoud en authenticiteit, een nieuwe moraal’. In 1939 werd ze, actief in het verzet, door de Gestapo in Praag opgepakt, vervolgens naar het concentratiekamp in Ravensbrück getransporteerd, waar ze op 47-jarige leeftijd overleed.


Milena Jesenská, Hank Geerts (naw.), De weg naar eenvoud, Voetnoot Antwerpen, 2013, 65 p., € 8. ISBN 9789078068969. Vert. door Irma Pieper. Distributie: EPO

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2013

deze pagina printen of opslaan