Vertaald proza

Michael Kumpfmüller: Dorst

door Erik de Smedt

Meisjes spelen met poppen als oefenschool voor een aspect van het leven dat op hen wacht: tederheid uiten, zorg verlenen, corrigerend optreden, nestwarmte voelen, om iemand geven. De hoofdfiguur in Dorst, een roman gebaseerd op een ware gebeurtenis, is een jonge vrouw van 22. Ze heeft twee zoontjes van drie en vier, die nauwelijks kunnen praten, en een dochter van vijf, die bij haar ouders opgroeit. Hun vaders zijn allang verdwenen. Op een snikhete dag in juni sluit ze haar zoons thuis op en begint een zwerftocht door de stad. Ze heeft seks voor geld, ontmoet een dikke man die dieren kwelt, trekt in bij haar minnaar die haar slaat en voor seksuele experimenten gebruikt. In een winkelcentrum koopt ze pluchen beesten waarmee ze speelt en praat, als compensatie voor haar gebrek aan contact met mensen. Een ongelukkige jeugd wordt aangeduid, voor de anderen is ze een leugenaarster, een slet. Haar sadistische fantasieën zijn niet zozeer gewilde als onwillekeurig opflakkerende bewustzijnstoestanden, net zoals er tijdens dat bijna twee weken dolen nog wel 's een flard van moederliefde of bezorgdheid in haar opkomt. De roman is een in 13 dagen onderverdeelde stroom van doelloze gebeurtenissen en malende gedachten, die als achter een glazen wand worden geregistreerd. Grote aandacht krijgen losse waarnemingen en lichamelijke pietluttigheden: alles wordt even (on)belangrijk. De auteur vermijdt elke vorm van psychologische etikettering. Zelfs de naam van het hoofdpersonage, dat consequent 'de vrouw' of, aan het begin van elk hoofdstuk iets hoopvoller 'de jonge vrouw' wordt genoemd, verneem je slechts een paar keer, indirect. Contactarmoede, ontreddering, emotionele afstomping en niet betrokken zijn, worden op elke bladzijde tastbaar. "Op een gegeven moment ging ze op bed zitten en boog zich naar voren, naar haar geslacht, in de hoop dat het haar iets te zeggen had, iets wat de dingen voor haar verborgen hielden, of de man, als hij het in zijn mond nam en dacht dat zij dat vervloekte gat was, een dode die je tot leven wekt, af en toe, zodat ze eindelijk zou weten wie ze was." Dorst is een schrijnende prozastudie, waarin de postromantische madame Bovary getransponeerd is naar een ontzettende harde, anonieme Duitse stad aan het eind van de 20e eeuw. Het is een sterk voorbeeld van de 'singleliteratuur' waarmee een aantal jonge Duitse auteurs hun kille landgenoten een spiegel voorhouden.

Michael Kumpfmüller, Dorst, Ambo Amsterdam, 2004, 178 p., € 18,9. ISBN 9076341826. Vert. van: Durst door Meijerink, Gerda

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2004

deze pagina printen of opslaan