Vertaald proza

Koonchung Chan: De ondraaglijke droomwereld van Champa de chauffeur

door Marjan Bex

Ben je Han-Chinees en leef je op het Chinese vasteland, dan zullen de boeken van Chan Koonchung je vast de ogen openen. Ze worden door de autoriteiten geweerd omwille van hun kritiek op het regime. Ook zijn laatste boek De ondraaglijke droomwereld van Champa de chauffeur, is net als het eerder verschenen Vette jaren (2011) slechts onder de toonbank of via het internet te lezen. Vette jaren is een soort sciencefictionverhaal over de werkelijkheid van de huidige Chinese consumptiemaatschappij, Chans jongste roman gaat over Tibet. Champa woont in Lhasa en werkt er als chauffeur voor de mooie zakenvrouw Mei. Door allerlei omstandigheden komt hij in Peking terecht, waar hij ziet hoe er in China over zijn geboortestreek gepraat wordt en hoe de Tibetanen behandeld en vervolgd worden.
De roman speelt zich duidelijk af in het hedendaagse China, de verwijzingen naar populaire muziek van Jay Chou, naar Tibetanen die zichzelf in brand steken in Beijing uit protest tegen het beleid ten opzichte van hun regio, maar ook verwijzingen naar het computerspel World of Warcraft zijn veelvuldig. De auteur uit kritiek op het overmatige consumptiegedrag waaraan veel Chinezen zich over geven, ook Champa. Champa ziet echter al gauw in dat de Han-Chinezen niet de waarheid horen over het leven in Lhasa.
De ondraaglijke droomwereld van Champa de chauffeur is een boek dat veel gewone Chinezen zal choqueren en de ogen zal openen. Het is dan ook goed dat het geschreven is — ongecensureerde informatie over de staat waarin men leeft, is een recht. De onderwerpkeuze leidt ertoe dat Chans werk ook binnen twintig jaar nog een gedegen tijdsbeeld van de Chinese maatschappij zal bieden. In het verhaal komt relatief veel seks voor: Champa's escapades met Mei en daarna met haar dochter Beibei worden onverholen uit de doeken gedaan. Ook homoseksualteit komt aan bod; het lijkt wel of Chan ook op die manier probeert de autoriteiten uit te dagen -- op homoseksualiteit rust in China immers een zwaar taboe.
Choquerend of taboedoorbrekend is De ondraaglijke droomwereld van Champa de chauffeur voor de lezer hier niet, maar het loont de moeite om te ervaren hoe een hedendaagse schrijver probeert om via een vlotgeschreven roman kennis over te dragen op zijn landgenoten. Of lees het als steun voor Chans moed om zijn boeken te schrijven en te publiceren. Hij vreest nog elke dag voor zijn leven.


Koonchung Chan, De ondraaglijke droomwereld van Champa de chauffeur, Signatuur Utrecht, 2014, 222 p., € 19,95. ISBN 9789056724917. Vert. door Yves Menheere. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014

deze pagina printen of opslaan