Essay

Barber Van de Pol: Zingen is geluk

door Carl De Strycker

Barber van de Pol, vertaalster van onder andere Borges en Moby Dick, out zich als zangeres en belijdt haar liefde voor zingen. We leren haar kennen als een enthousiast amateurzanger, die met haar koor zowaar de Matthäus Passion, het allerhoogste in de zangwereld, opvoert in het Concertgebouw — de belangrijkste tempel van de klassieke muziek. En we komen nog veel meer te weten over de rol die het zingen in haar leven speelt. Zingen is geluk is een persoonlijk essay waarin de schrijfster, telkens uitgaande van haar biografie, allerlei aspecten van zingen, en bij uitbreiding muziek, de revue laat passeren.
Zo gaat het bijvoorbeeld over zingen in de douche, het belang van liedjes voor de opvoeding van kinderen, over merelgezang, over welke stoffen er in de hersenen vrijkomen wanneer we muziek horen en maken, over stilte en lawaai, over goede stemmen enzovoort. Een hele waaier aan onderwerpen die van ver of dichtbij iets met het thema te maken hebben en dat alles rijkelijk gestoffeerd met songteksten, zowel uit de klassieke muziek als uit het lichtere genre. De liefde waarmee Van de Pol vertelt, werkt aanstekelijk, maar de springerigheid waarmee ze van het ene op het andere onderwerp overgaat wekt ergernis. De stijl is erg associatief en zo kan het zijn dat je in een hoofdstukje van slechts vijftien bladzijden het volgende allemaal voorbij ziet komen: Barber als beursstudent; soorten muziekclubs in het Amsterdam van de jaren zestig; Thelonious Monk; Bertolt Brecht; de ontworsteling van een generatie aan de strenge moraal; Bach; opera; de woonboot waar Van de Pol woonde; wat (not) done was voor linkse studenten in die tijd; Bob Dylan; Nietzsche en Adorno; de opera Reconstructie op tekst van Mulisch en Claus; Barbers eerste zangjuf; de kloof tussen klassiek en populair; Schubert en Schumann; opnieuw de juf en een auditie bij Harnoncourt; de mannen die muzikaal richtinggevend waren voor Van de Pol; pop- en volksmuziek; Elisabeth Schwarzkopf, Bernstein, Mahler en Glenn Gould; Franse drinkliedjes; zingen in de Gouden Eeuw; een Amerikaans bejaardenkoor en uiteindelijk het eigen vriendenkoor. En waar ging het over? Nou, over dat alles, en hoe leúk dat allemaal is. Ja, dat zal wel, maar als lezer verdwaal je in de meanderende geest van de schrijfster en je zou af en toe wat meer diepgang verwachten. Nu blijft het vaak bij een auteur die lyrisch, ja soms haast hysterisch wordt van haaronderwerp.
Ten slotte lijdt Zingen is geluk onder de paradox die schrijven over muziek natuurlijk is. Hoe hard je ook je best doet en je boek volstopt met teksten van liedjes die tot het collectieve geheugen behoren, nooit kan je in woorden oproepen welk effect die écht hebben.

Barber Van de Pol, Zingen is geluk, De Bezige Bij Amsterdam, 2013, 221 p., € 18,9. ISBN 9789023476993. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2013

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri