* Amerikaans overwicht op Britse literatuur

De Amerikaanse schrijver van kortverhalen George Saunders won met zijn debuutroman Lincoln in de Bardo de Booker Prize 2017. Hij laat twee landgenoten achter zich (Paul Auster (4321) en Emily Fridlund (Een geschiedenis van wolven)), twee Britten (Ali Smith (Autumn) en Fiona Mozley (Elmet)) en de Britse Pakistaan Moshin Hamid (Exit West).



Vier van de zes boeken op de shortlist zijn intussen vertaald (de laureaat verscheen amper een week terug), maar voor vertalingen van Ali Smith (best verkopende boek op de shortlist) en Fiona Mozley moeten we waarschijnlijk tot in 2018 wachten.

In amper vier jaar heeft de Amerikaanse literatuur de Britse Booker Prize volledig ingepalmd. Anno 2017 gaat voor de tweede keer op rij een Amerikaans auteur met de lauwerenkrans lopen. De Britten, en bij uitbreiding de Commonwealth, hebben zich buitenspel gezet door de strijd met de Amerikanen aan te gaan. De Stars and Stripes domineren de meest prestigieuze prijs van het Verenigd Koninkrijk, terwijl Amerikaanse fictie-bekroningen als de Pulitzer Prize en de National Book Award strikt voor Amerikanen voorbehouden blijven.

Nochtans zouden minder dan dertig procent van de inzendingen voor de Booker Prize 2017 uit de Verenigde Staten afkomstig zijn. Het zou om het laagste percentage gaan sinds de Amerikanen mogen deelnemen aan de bekroning. Dit gegeven werd door Booker Prize-jurylid Lila Azam Zanganeh aangehaald om de steeds groeiende transculturele verscheidenheid van de Booker Prize te illustreren. Maar door de helft van de shortlist in te palmen, wegen de Amerikanen in 2017 meer dan ooit op de beeldvorming van de Booker Prize.

In 2015 en 2016 haalden al een recordaantal van vijf Amerikanen de longlist. Daarvan stroomden telkens twee Amerikanen en twee Britten (inclusief de Schotten) door naar de shortlist. De overige plaatsen leken voorbehouden voor Commonwealth-auteurs. Maar met drie Amerikanen, twee Britten en een Pakistaanse Brit op de shortlist van 2017 lijkt er van de door Zanganeh geprojecteerde transculturele diversiteit niet veel over te blijven.

De shortlist van de voorbije jaren werd eerder al in een bijdrage onder de loep genomen, naar aanleiding van de Booker Prize Shortlist 2016. Wat de longlist betreft, zijn het naast de Amerikanen de Britten die met het leeuwenaandeel gaan lopen. Als we de dubbele nationaliteiten met een Brits paspoort meetellen loopt de teller doorgaans op tot zes nominaties voor de longlist.

Toch blijven er in de regel (met 2015 als de spreekwoordelijke uitzondering) slechts twee of drie plaatsen op de longlist over voor de Commonwealth-schrijvers die niet door een dubbele nationaliteit gelieerd zijn aan de Verenigde Staten of het Verenigd Koninkrijk. Dat die beperkte groep een ‘relatief’ grotere kans maakt om de shortlist te halen en uiteindelijk de Booker Prize te winnen, blijft een troostfactor. Sinds 2014 verdelen de Commonwealth (Australië en Jamaïca) en de Amerikanen de laureaten, terwijl de Britten met lege handen achterblijven.

Voor de komst van de Amerikanen leverden de Britten in de periode 2004 tot 2013 nog de helft van de laureaten. Nu dreigen ze gekelderd te worden door een 'invasieve soort van eigen kweek'.

Shortlist Booker Prize 2017

George Saunders (US / laureaat): Lincoln in de Bardo


Paul Auster (US): 4321


Emily Fridlund (US): Een geschiedenis van wolven

Moshin Hamid (UK / Pakistan): Exit West

Ali Smith (UK): Autumn

Fiona Mozley (UK): Elmet  

© 2024 | MappaLibri