Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2020

James Brown en Martin Jenkins: Een wereld vol planten

door Elke Brand

‘Planten zijn geweldig, maar hoe fantastisch en wonderlijk ze werkelijk zijn, ontdek je in dit boek.’
 
10+ - Deze veelbelovende tekst prijkt op het omslag van Een wereld vol planten, van illustrator James Brown en auteur Martin Jenkins. Gelukkig kan dit prachtig vormgegeven en leerzame boek aan de hoge verwachtingen voldoen en gaat er mogelijk een nieuwe wereld voor de lezer open. Zonder planten zouden wij hier niet zijn. Dat wordt door dit boek wel duidelijk.  
 
Het informatieve boek over de plantenwereld is verdeeld in dertig indrukwekkende spreads. De hoofdstukken bestaan uit meerdere delen en zijn veelal op dezelfde wijze opgebouwd. Eerder al maakte James Brown boeken als Een wereld vol steden (Lemniscaat 2017) en Een wereld vol ontdekkingen (Lemniscaat 2018), die op dezelfde manier vormgegeven zijn: een deel tekst en een deel met een uitgebreide en verhelderende illustraties. Een lastig proces als fotosynthese, wordt in heldere taal uitgelegd en geïllustreerd in het hoofdstuk getiteld ‘de belangrijkste reactie’. Moeilijke woorden worden daarbij door bioloog Jenkins niet geschuwd. Van de lezer wordt daardoor een vrij hoog leesniveau gevraagd.  
 
De toon van het boek is voornamelijk informerend en positief. De veerkracht en diversiteit van de natuur springen er uit, maar soms wel met enkele waarschuwingen. Hoofdstukken als ‘verbouwen voor de toekomst’ en ‘bedreigde planten’ gaan, zonder belerend te klinken, over de negatieve gevolgen van menselijk handelen op ‘s werelds groen. In andere hoofdstukken lezen we juist over hoe planten in een stikstofarme, kurkdroge of zeer natte omgeving tóch kunnen overleven. En ben je benieuwd naar welke cactusvormen er allemaal zijn? Dan word je vast blij van het hoofdstuk ‘woestijnplanten’. Je hoeft dit boek niet van voren naar achteren te lezen, maar kunt er eventueel kris kras doorheen gaan.
 
De volledige bladzijde wordt gebruikt zonder dat je het gevoel krijgt dat ze te vol staat. Dat levert een fijne bladspiegel op en het geheel oogt zelfs rustig. De tekst wordt omringd door schilderlijstjes vol gedetailleerde patronen die laten zien waar de omsloten tekst over gaat. De (schematische) illustraties van Brown vangen meteen je blik en verhelderen de tekst. Ze geven heel duidelijk weer hoe bepaalde natuurlijke processen verlopen of hoe verschillende leefgebieden van planten er uit zien. Op iedere twee pagina’s staat een expressieve kleur in verschillende tinten centraal. De planten en dieren worden door dit bijzondere kleurgebruik, niet natuurgetrouw weergegeven. Omdat de uitleg van de processen belangrijker is en de illustrator niet hoeft te laten zien hoe een specifieke plant er precies uit ziet, is het echter geen enkel probleem dat de kleuren niet altijd kloppen. Het maakt dit boek zelfs extra bijzonder.  
 
Een aanrader voor iedereen die planten al mooi of interessant vond, maar er nog iets dieper in zou willen duiken. Ook is het goed samen te lezen of te gebruiken bij biologielessen. Er zit in ieder geval voldoende in om over door te praten.
 
James Brown & Martin Jenkins: Een wereld vol planten, Lemniscaat, Rotterdam 2019, 63 p. : ill. Vertaling van A World of Plants door Jesse Goosens. ISBN 9789047711735. Distributie De Eenhoorn

deze pagina printen of opslaan