3+ - Je zou het op het eerste gezicht niet
zeggen, maar Stel dat… heeft al een
lang leven achter de rug. De Schotse dichter, vertaler en docent Alastair Reid
(1926-2014) schreef de tekst in 1960 en verschillende illustratoren (A.
Birnbaum, Bob Gill, Polly Donisson...) scherpten er al hun potloden bij. Als
recentste mocht JooHee Yoon dit rijtje namen aanvullen.
Het concept van het boek is eenvoudig. Stel dat… introduceert per pagina of
spread een fantasie die zo uit een kindermond komt: ‘Stel dat ik zo groot kon
zijn als ik maar wilde’, bijvoorbeeld. Of ‘Stel dat ik geen huid had maar een
vacht…’ Enkele gedachtenspinsels zijn heel kort, andere doen lang aan. Belangrijker
is de toon van Reids tekst, die niet altijd onschuldig is, en zoals JooHee Yoon
schrijft op haar website, ‘touch[es] upon aspects of human nature’.
Waar fantaseren de hoofdpersonen
in dit boek zoal over? Vaak draait het om macht: iets weten dat de ander niet
weet, rebelleren, mensen in het ootje nemen, iets gemeens doen, iets kapot
maken, anderen jennen, doen wat niet mag of wat niet wordt verwacht. Maar ook:
anders mogen zijn, bevrijd worden van conventies en van wat volwassenen tot
belangrijk hebben verheven, opkomen voor jezelf, tijdreizen, dat dromen
waarheid worden. Sommige dagdromen zijn dicht bij huis, andere juist ver. Er
zitten heel leuke bij (‘Stel dat ik bij een kapper haren verzamelde en die in
een pakje naar mensen stuurde die ik stom vond…’).
Het is een goede zaak en
bijzonder dat de tekst van Reid vandaag onveranderd aangeboden wordt. De
illustraties van JooHee Yoon slaan de brug tussen 1960 en nu, maar zijn
evengoed wat ontregelend. Felle kleuren, een beetje naïeve stijl met stugge
figuren en een vreemd perspectief kenmerken de illustraties die hand- en
computerwerk combineren. Ze portretteert bij elk stukje tekst dezelfde
hoofdfiguur, een meisje of een jongen (met hond), die gaandeweg zo in elkaar
kunnen overlopen. Tof is wanneer de illustraties in dialoog met de tekst een
wat beschouwend karakter krijgen (zoals bij het jongetje dat op een dag de man
in de spiegel niet herkent), en ook over de pagina’s heen extra betekenislagen
krijgen (wanneer tante Mabel haar gevorderde leeftijd wordt verweten en het
meisje zelf ‘Stel dat ik driehonderd zou worden’ in een schildpad met vlechtjes
verandert).
Alastair Reid, JooHee
Yoon: Stel dat..., Boycott Books, Amsterdam 2019, 50 p. : ill. ISBN 9789492986146.
Vertaling van Supposing… door Nicolette Hoekmeijer
deze pagina printen of opslaan