Peuters en kleuters
Chris Haughton: Mama kwijt
door Coosje van der Pol
3+ - De
ingetogen kleuren van het omslag doen iets heel anders vermoeden dan wat de
lezer binnen in het boek wacht. Voor Mama kwijt gebruikte Chris Haughton
de meest fantastische kleurencombinaties. Haughton, een Ier, brengt veel tijd
door in verschillende delen van de wereld. Hij combineert zijn werk voor de
Fair Trade-organisatie met het maken van prentenboeken. Voor Fair Trade reist
hij onder meer regelmatig naar Hong Kong, Korea, India en Mexico. Haughton
ontwerpt voor de Fair Trade-kledinglijn textielprints, maar hij tekent voor
deze organisatie evengoed chocoladewikkels. Figuren en achtergronden uit Mama
kwijt zijn gebruikt in karpetten die in Nepal worden vervaardigd. Zijn
reizen leveren Haughton ook inspiratie voor zijn prentenboekenfiguurtjes. Zo
zijn dieren uit Mama kwijt geïnspireerd door handgemaakte Mexicaanse
speelgoedfiguurtjes.
Mama kwijt is gebaseerd op een klassiek gegeven: een jonge uil
valt uit het nest en raakt zijn moeder kwijt. Dit verhaal is prettig
understated behalve in het gebruik van kleur: Haughton creëerde een bos in
zinderende kleuren. Tegen het oranje, paars, blauw, rood en groen van het bos,
plaatst hij zijn eendimensionale dierfiguurtjes die eigenlijk nog het meest op
silhouetten lijken. Meestal beeldt Haughton de verhaalfiguren frontaal af,
kwestie van de gezichtsuitdrukkingen goed te kunnen zien, aldus de tekenaar.
Het verhaal wordt zo verteld dat de tekeningen op zichzelf kunnen staan: via de
beelden kunnen kinderen die nog niet kunnen lezen, het verhaal toch zelfstandig
volgen. Haughton vertrekt steeds vanuit snel gemaakte potloodtekeningen die hij
vervolgens inscant op zijn computer. Dat de schetsen vlot tot stand komen is
belangrijk, want hoe langer er aan gewerkt wordt, hoe meer details ze bevatten.
Te uitgewerkte beelden verliezen hun energie en karakter, aldus Haughton. Pas
op de computer kleurt hij de tekeningen en verandert er nog wat kleine dingen
aan.
Het
verhaal begint met het uiltje dat uit het nest valt. Onzacht belandt het
beneden in het bos. Om het diertje heen verzamelen zich nieuwsgierige dieren.
De behulpzame eekhoorn zegt: 'Geen paniek vriendje. Ik vind jouw mama wel. Hoe
ziet ze er uit?' Maar de aanwijzing van het uiltje 'Mama is heel groot. Zoooo
groot!' blijkt niet zo handig, want eekhoorn brengt het uiltje naar een --
inderdaad heel grote -- beer. Ook de omschrijving 'grote ogen' helpt niet, want
dat brengt de uil naar een kikker. Natuurlijk vinden het uiltje en zijn moeder
elkaar uiteindelijk terug. De korte teksten zijn in dialoogvorm geschreven en
laten zich goed voorlezen. Het lettertype is speciaal voor dit boek ontwikkeld
en draagt bij tot de toch al hoogst aantrekkelijke vormgeving.
Als verhaal heeft Mama
kwijt niet zo veel om het lijf, maar in visueel opzicht en wat betreft
emotionele verstaanbaarheid, is het een bijzonder geslaagd boek. Dit tweede
prentenboek van Haughton is al in verschillende talen uitgebracht en heeft goud
gewonnen op de Best of British Illustration Awards van 2010. Chris Haughton is
een naam die we nog vaak zullen tegenkomen.
Chris Haughton: Mama kwijt,
Gottmer, Haarlem 2022, 28 p. ISBN 9789025755201. Vertaling van A bit
lost door J.H. Gever. Distributie L&M Books
Oorspronkelijk verschenen in De
Leeswelp 2010
deze pagina printen of opslaan