Vakliteratuur

Deborah Cogan en Jean Webb: Introducing Children's Literature: from romanticism to postmodernism

door Vanessa Joosen

Ook Introducing Children's Literature van Deborah Cogan en Jean Webb past in deze trend: hun overzicht plaatst enkele klassiekers uit de Engelse jeugdliteratuur binnen de historische, filosofische en literaire context van de periode waarin ze verschenen.

Stroming
Introducing Children's Literature bevat vijf delen, die telkens bestaan uit een inleidend artikel over een bepaalde literaire stroming en enkele korte besprekingen van jeugdboeken die kenmerkend zijn voor die tijd. Aan bod komen de romantiek, negentiende-eeuwse literatuur, de fin de siècle periode, het modernisme en tenslotte het postmodernisme.
De inleidende artikels zijn meestal beter dan de specifieke boekbesprekingen. Verschillende filosofische denkers worden toegelicht en ook de link met de volwassenenliteratuur is boeiend uitgewerkt.

Pooh en Joyce
Zo vind ik de korte bespreking van Winnie-the-Pooh in het artikel over het modernisme heel geslaagd: Deborah Tacker leest daarin zowel het verlangen om terug te keren naar een onschuldige kinderlijkheid als een modernistische, zelfs lacaniaanse bekommernis om taal en betekenis, die je ook terugvindt in bijvoorbeeld Portrait of the Artist as a Young Man van James Joyce.
De langere besprekingen van specifieke boeken vormen meestal een goede toepassing van de ideeën uit de inleidende artikels, maar blinken niet uit qua originaliteit.

Secret
Vooral het essay over The Stinky Cheese Man is wat oppervlakkig en ook op de bespreking van The Secret Garden als postcoloniale literatuur is al kritiek gekomen. Jean Webb noemt de houding van Frances Hodgson Burnett tegenover het Britse empire progressief: Mary is immers een slachtoffer van het imperialistische denken en werd verwaarloosd door haar ouders.
Rod McGillis diepte het uit en hij kwam tot een heel andere conclusie: in The Secret Garden wordt India beschreven als een broeierig nest van ziekte, terwijl Engeland als een gezonde, helende plaats voorgesteld wordt.

Engels
In de inleiding verontschuldigen de auteurs zich al voor hun anglocentrisme. Het boek had inderdaad beter Introducing English Children's Literature geheten want in de essays komen alleen Britse en Amerikaanse boeken aan bod.
Hoewel het percentage vertaalde jeugdliteratuur in het Engels inderdaad vrij klein is, zijn er toch een aantal buitenlandse boeken onmiskenbaar van grote invloed geweest. Ik denk hierbij in de eerste plaats aan de sprookjes van Grimm, maar ook aan het werk van Astrid Lindgren of aan klassiekers zoals Heidi en Pinocchio. Deze worden nergens individueel besproken, en komen ook in de inleidende artikels niet aan bod.

Belangrijk
Ondanks deze tekortkomingen vormt Introducing Children's Literature een belangrijke bijdrage aan de studie van de jeugdliteratuur in historische en literaire context. Ook de verbanden met de volwassenenliteratuur zijn boeiend uitgewerkt, en het zou interessant zijn als een gelijkaardige studie ook op een breder internationaal corpus zou uitgevoerd worden.

Deborah Cogan en Jean Webb : Introducing Children's Literature: from romanticism to postmodernism, Routledge Londen & New York, 2002, 191 p., ISBN 0415204119

Oorspronkelijk verschenen in De Leeswelp 2002

deze pagina printen of opslaan