Poëzie

BOEKEN NR. 3, MAART 2021

Amina Belôrf: Zonder het licht te breken

door Dirk De Geest

Amina Belôrf is, enigszins verrassend, uitgegroeid tot een fenomeen in de Vlaamse literatuur. Haar debuut, Zonder het licht te breken, is op amper een jaar tijd al aan de zesde druk toe. Blijkbaar weet het boek een breed publiek aan te spreken. Het bundelt enkele schetsen en een aantal gedichten die alle sterk autobiografisch zijn gekleurd. De auteur wil haar leven vorm geven via de taal, wil begrijpen hoe de wereld in elkaar zit. Als vertrekpunt daarbij neemt ze haar eigen ervaringen en, vooral, die van haar ouders.   

Vanaf de eerste bladzijde wordt die wereld opgeroepen met een oprechte en ontroerende brief aan de overleden vader. De schrijfster bevindt zich in het monumentale station van Antwerpen, de plek waar haar vader lang geleden aankwam uit Marokko, als een van de vele grensarbeiders die door België werden aangetrokken om in de koolmijnen te werken. Met de verbeelding van die scène zijn meteen alle thema’s van de bundel aangegeven. Er is de migratie, met het verlaten van een moederland en de zoektocht naar een plaats in een omgeving die in bepaalde opzichten vreemd blijft, ook na tientallen jaren. Er is de economische ongelijkheid die een verregaande sociale en culturele ongelijkheid met zich meebrengt. En er is bovenal de hypocriete houding van een samenleving en een politiek stelsel die eerst buitenlanders lokken met allerlei beloften om ze later uit te spuwen.
 
De schrijfster brengt die problematiek van dagelijks racisme, dat gepaard gaat met marginalisering en uitsluitend, aan bod in een variëteit aan teksten. Hier en daar bevat dit boek korte prozateksten: verhalen of anekdotes, neergeschreven op een bijzonder herkenbare en beeldrijke manier. Het zijn flarden die het verleden in herinnering brengen maar die tegelijk laten zien hoe de familie, en dan vooral de moeder, erg ironisch en ontwapenend omgaat met de vooroordelen waaraan ze wordt blootgesteld. Daarnaast is een aantal gedichten opgenomen. Ze behandelen dezelfde thema’s maar zijn een stuk persoonlijker.
 
Wat vooral opvalt, is het gevoel van zich ‘tussenin’ te bevinden en daarom nergens een vaste plaats te bezitten: tussen het verleden en het heden, tussen ginder en hier, tussen ik en de anderen… De dichteres stelt zich daarbij vanzelfsprekend empathisch op, maar tegelijk is er het verlangen om te analyseren, om te begrijpen. Het maakt van deze teksten soms minitraktaten, boodschappen die verpakt worden in een aansprekend taalgebruik.
 
Dat Belôrf literair talent heeft, staat buiten kijf. Haar beeldspraak is vaak verrassend en trefzeker, haar haast hymnische retoriek werkt bedwelmend, en ook haar maatschappelijk engagement is vaak verwoord op een blijvende manier. Toch zijn de meeste teksten in deze eersteling nog onvolgroeid, hebben ze te weinig kelder (om met Van Ostaijen te spreken). Het is daarom te hopen dat een goede redacteur dit jong talent verder begeleidt. Met meer kritiek en zelfkritiek is dit boekje de start van een boeiend oeuvre.  
 
Amina Belôrf: Zonder het licht te breken, Mammoet, Antwerpen 2020, 60 p. ISBN 9789462672116. Distributie EPO 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri