Vertaald proza
Yasmina Reza: In de slee van Arthur Schopenhauer
door Jan Baes
Yasmina Reza groeide
in enkele jaren uit van een succesvolle actrice tot een veel bekroonde
toneelschrijfster die ook buiten Frankrijk een sterrenstatus kreeg.
Theaterstukken als Kunst
(1994) en De God van de slachting (2006) worden wereldwijd opgevoerd. Daarnaast
heeft ze ook succes met haar prozawerk Hammerklavier (1997) en Dageraad,
avond of nacht (2007), waarin ze de campagne van
presidentskandidaat Nicolas Sarkozy een heel jaar lang volgde. Het thema in
zowat al haar geschriften is de broze relatie tussen mensen in de moderne
westerse samenleving, die bij de minste verstoring aan diggelen dreigt te gaan.
Onder het dunne laagje vernis dat beschaving heet, schuilen immers diepere
lagen van onbehagen, teleurgestelde verwachtingen, vijandigheid en wanhoop, die
weinig of geen perspectief te bieden hebben. Zo ook in deze kortere tekst, die
in dit opzicht zeker exemplarisch is.
'Ik bevind me in de slee van de dood dokter. Zo waar als ik hier voor u zit. In
de slee van mijn vriend Arthur Schopenhauer.' Aan het woord is een zekere Ariel
Chipman, een Spinozaspecialist die diep teleurgesteld is in het leven en de
filosofie, 'die zich altijd heeft beijverd om de gemoederen te bedaren en het
wilde beest te temmen dat ons beste deel is'. In wisselende verhoudingen
becommentariëren Ariels vrouw, vriend en psychiater de crisis waarin Ariel,
maar ook zijzelf, zijn terechtgekomen. We krijgen acht monologen waarin de
absurdistische en tragikomische kanten van het menselijk bestaan in alle
onbenulligheid aan bod komen, en waaruit duidelijk blijkt hoe eenzaam we wel
zijn en dat we niets van een ander te verwachten hebben. Dit inktzwarte beeld
wordt draaglijk gemaakt door de luchtige toon en de hilarische beschrijving van
allerhande obsessies en pietluttige ergernissen. In die zin sluiten de
monologen aan bij de theaterdialogen van Beckett en Pinter.
Yasmina Reza: In de slee
van Arthur Schopenhauer, Voetnoot, Amsterdam 2010, 76 p. ISBN 9789078068372.
Vertaaling van Dans la luge d'Arthur Schopenhauer door Martin De Haan.
Distributie EPO
Oorspronkelijk verschenen in De
Leeswolf
deze pagina printen of opslaan