Vertaald proza

Elif Shafak: De bastaard van Istanbul

door Dirk Magerman

Vier dochters telt de famailie Kazanci. De jongste, Zeliha, is de meest excentrieke. Zelfs in een wereldstad als Istanbul trekt ze de aandacht met haar minirokken, hoge hakken, neuspiercing en haar vermogen te schelden als een man. Ze is 19 en zwanger, en is vastbesloten een abortus te laten uitvoeren. Wanneer de arts haar echter verdooft, hoort ze het avondgebed uit de luidsprekers van de moskeeën en alhoewel ze ongelovig is, gilt ze zo hard dat hij de ingreep uitstelt. Terug thuis brengt ze iedereen op de hoogte dat Istanbul een bastaard mag verwelkomen. Naast Zeliha is er ook de zoon Mustafa, die op z'n achttiende voor studies naar Arizona trok. Heel gelukkig is hij er niet tot hij Rose ontmoet en haar huwt. Rose was eerder getrouwd met Barsam, een Armeniër met wie ze een dochter heeft, Armanoush. Zij is buitengewoon mooi, houdt ontzettend veel van literatuur en is lid van een intellectuele chatgroep. Maar juist daarom is haar familie langs vaderszijde bezorgd. Armeniërs die te veel uitblinken, hebben immers altijd als eerste de klappen gekregen. Dat het Armanoush niet lukt een normale relatie met een jongen op te bouwen, lijkt het ultieme bewijs. Op dat punt ontwikkelt Asya Kazanci, de bastaarddochter, zich beter. Ze gedraagt zich nochtans vaak chagrijnig, is mooi noch lelijk en wordt thuis omringd door vrouwen. Ze houdt van Johnny Cash, eindeloos en doelloos discussiëren op café en ze bedriegt haar moeder, tantes en grootmoeder, die haar met balletschool en hogere studies een veelbelovende toekomst toedichten. Het laat zich gemakkelijk raden dat Asya en Armanoush elkaar in Istanbul zullen ontmoeten. Het wordt tegelijk een vrij complexe confrontatie van de Turkse, Armeense en Amerikaanse cultuur.

Net als in Het luizenpaleis (De Leeswolf 2006, p.442) tovert Elif Shafak enkele boeiende en kleurrijke personages tevoorschijn, die soms onverwachte trekjes hebben. Zo vereert de Armeense grootmoeder van Armanoush de heilige Antonius, de patroonheilige van de verloren voorwerpen. Vaak worden die bizarre kenmerken duidelijk in de namen. De discussiepartners van Asya laten zich de Zeldzaam Ongetalenteerde Dichter, de Heimelijke Homofiele Columnist of de Drankzuchtige Cartoonist noemen. De auteur combineert humor met wijsheid, zoals in de artikelen van het Persoonlijk Manifest van Nihilisme dat Asya lui genietend in haar bed opstelt. Het grootste euvel waaraan het boek lijdt, is het teveel aan details en marginale feiten die weinig of niets terzake doen en de roman overladen. Daarbij schrijft de auteur haar boek ook duidelijk met de missie een beschouwende analyse te geven van de Armeens-Turkse kwestie en de verstandhouding tussen verschillende volkeren en daardoor komt het verhaal opnieuw enigszins in de verdrukking. Verder is het echter genieten van de bloemrijke schrijfstijl en de fantasierijke beschrijving van de levensloop van enkele merkwaardige romanfiguren. Elif Shafak bevestigt haar verhaaltalent met dit boek, al lost het de verwachtingen niet helemaal in.

Elif Shafak, De bastaard van Istanbul, De Geus Breda, 2007, 412 p., € 22,5. ISBN 9789044509731. Vert. van: Baba ve Pic door Smits, Manon

Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf 2007

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri