Poëzie

Stijn Vranken: Maak plaats van mij

door Dirk De Geest

Stijn Vranken is de jongste stadsdichter van Antwerpen. Dat plaatst hem in een benijdenswaardig rijtje van dichters; het wijst op zijn erkenning als dichter, maar tegelijk betekent het wel dat nieuw werk vermoedelijk meer aandacht zal genereren. In die zin is Maak plaats van mij toch enigszins een andere bundel dan de vorige. Vranken is in ieder geval in zijn opdracht geslaagd. Zijn jongste werk is krachtiger van vorm dan vroeger en de dichter weet voortreffelijk schrift en oraliteit te combineren. Vaak zijn podiumdichters mondeling veel overtuigender dan op schrift, maar in dit geval blijven de teksten ook bij het herlezen doorgaans overeind. Typisch is uiteraard (gezien het een podiumdichter betreft) een groot gevoel voor humor en milde ironie, dat zich bij Vranken op diverse manieren uit. Heel wat gedichten werken naar een pointe toe, die als het ware door allerlei details of uitweidingen wordt ingeleid. Daarnaast houdt de dichter ervan om courant taalgebruik en bestaande zegswijzen te wijzigen en daardoor aan hun routine te onttrekken. De titel vormt daarvan al een geslaagd voorbeeld: in plaats van het gewone ‘plaats maken voor iemand’ krijgen wij hier een pakkend gedicht over een mogelijk afscheid, waarin de geliefde wordt gevraagd om opnieuw plaats te creëren. Dergelijke treffende taalvondsten staan her en der in deze bundel. Toch valt op hoe de dichter, in vergelijking met andere collega-performers, overwegend kiest voor een vrij intimistisch taalgebruik. Vranken heeft nauwelijks harde kanten en zijn lyriek is niet meteen revolutionair te noemen. Ook bombast is hem vreemd. In feite doet deze poëzie vrij traditioneel aan, zowel qua vorm als qua thematiek. De dichter onderzoekt in feite vooral de kwetsbaarheid van mensen, een bestaan dat zich ergens halfweg situeert tussen de uitersten van het goddelijke en het duivelse: onophoudelijk tracht het ik zichzelf te vergroten en zich belangrijk voor te doen, maar even onvermijdelijk wordt het subject opnieuw met beide voeten op de aarde geplaatst. In deze bundel wordt die thematiek niet toevallig vooral verbeeld via de liefde en de erotiek. Het lichaam vormt een plaats voor euforie, maar tegelijk is het permanent aan slijtage onderhevig. Daarbij heeft de dichter het over ‘bijeengenaaide lichamen’, maar tegelijk doet deze lyriek bij momenten erg onlichamelijk aan. De intimiteit dreigt bij momenten nogal cliché te worden, maar gelukkig is er op dat ogenblik vaak een soort van theatrale ironisering. Vranken laat met zijn derde bundel zien wat hij allemaal kan, maar tegelijk heb ik de indruk dat de dichter vooral op veilig speelt. Daardoor glijdt hij nauwelijks uit, maar tegelijk blijft het publiek (of althans deze lezer) achteraf wat beduusd op zijn honger.


Stijn Vranken, Maak plaats van mij, De Bezige Bij Antwerpen Antwerpen, 2014, 62 p., € 19,99. ISBN 9789085425816. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri