Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 9, NOVEMBER 2025

Amy Atwater, Nathalia Cardozo (ill.): Fossielenschatkist

door Elke Brand

9+ - Met iedere steen die je optilt, houd je een stukje geschiedenis in handen. Maar de ene steen is de andere niet: soms heb je het geluk dat je een fossiel ontdekt -- een overblijfsel van oude planten, dieren, bacteriën of schimmels die soms wel miljoenen jaren geleden leefden. Fossielen vertellen ons verhalen over het verleden van mens en dier, het leven op aarde en de ontwikkeling van onze planeet. In Fossielenschatkist wordt de lezer meegenomen op een ontdekkingstocht door de prehistorie en daarbij kun je de fossielen zelf aanraken!
 
Auteur Amy Atwater is paleontoloog en doet in haar dagelijks leven onderzoek naar fossielen die ontstaan zijn doordat levend materiaal onder modder, slib of zand versteende. Haar boek bevat tien belangrijke fossielen die onze kijk op de geschiedenis van de aarde hebben veranderd. Haar expertise is daarbij duidelijk merkbaar en maakt het boek extra waardevol.
 
Fossielenschatkist is opgezet als een plakboek vol fascinerende feiten en wetenschappelijke weetjes. Iedere spread bevat een reliëfdruk van fossielen die je echt kunt voelen, wat zorgt voor een boeiende, tastbare leeservaring. Naast de ontdekking in steen maakt de lezer kennis met de manier waarop de dieren al die jaren geleden leefden. De prehistorische landschappen worden daarbij prachtig tot leven gewekt door illustrator Natalia Cardozo.
 
Iedere centimeter van het boek wordt benut: zelfs de schutbladen vormen een belangrijk onderdeel van het verhaal dat de makers willen vertellen. Het openingsschutblad bevat een inhoudsopgave en uitleg over fossielen, terwijl het schutblad achterin eindigt met een heldere tijdlijn die helemaal terug gaat tot het Archeozoïcum, waarin de eerste levende organismen ontstonden.
 
Het boek begint met trilobieten uit het cambrium, 505 miljoen jaar geleden. Deze uitgestorven geleedpotige zeedieren met een exoskelet vormen een van de oudste bewijzen van leven op aarde. Atwater eindigt met de Smilodon, de sabeltandkat die 10.000 jaar geleden tijdens het Neogeen leefde - een angstaanjagend roofdier dat heerste in de ijstijd en uitstierf tijdens de massa-extinctie van de megafauna, toen veel grote dieren van de aarde verdwenen.
 
In de ruim 500 miljoen jaar daartussen is er ongelooflijk veel gebeurd op aarde en nog altijd leert de wetenschap elke dag iets nieuws. Zoals de vondst van eerste vis die kon lopen, de Tiktaalik roseae, waarschijnlijk de gemeenschappelijke voorouder van alle gewervelde dieren. Of de ontdekking van Lucy, onze menselijke voorouder (Australopithecus Afarensis) die ons beeld van de evolutie op zijn kop zette. En de Archaeopteryx, die aantoonde dat sommige dinosaurussen veren hadden. Het werk van paleontologen levert sleutels naar het verleden op, die ons beeld van de wereld steeds opnieuw kunnen veranderen.  
 
Natuurlijk heeft ook de beroemde Tyrannosaurus Rex een eigen spread. Dinosaurusliefhebbers zullen smullen van de vele dinofeiten, maar wat fijn dat dit boek méér biedt dan dino’s. Daardoor is de doelgroep meteen breder. Met kleuters is het al leuk om de kleurrijke illustraties te bekijken en kennis te maken met fossielen, maar door de enorme tijdsprongen en diepere uitleg is het geheel interessanter voor lezers uit de midden- en bovenbouw. Kortom: Fossielenschatkist is een prachtige aanwinst voor iedere boekenkast. Een boek dat nieuwsgierige, jonge lezers niet zullen willen missen.
 
Amy Atwater, Nathalia Cardozo: Fossielenschatkist, Lemniscaat, Rotterdam 2025, 25 p. : ill. ISBN 9789047717492. Vertaling van The Fossil Keeper’s Treasure door Steven Blaas


deze pagina printen of opslaan